هرجا که بودی تقوای الهی را داشته باش و پس از هر بدی، نيکی کن تا آن بدی را از ميان ببرد و با مردم با اخلاق نيکو رفتار کن

هرجا که بودی تقوای الهی را داشته باش و پس از هر بدی، نيکی کن تا آن بدی را از ميان ببرد و با مردم با اخلاق نيکو رفتار کن

از ابوذر، جندب بن جناده، و ابو عبدالرحمن، معاذ بن جبل رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «هرجا که بودی تقوای الهی را داشته باش و پس از هر بدی، نيکی کن تا آن بدی را از ميان ببرد و با مردم با اخلاق نيکو رفتار کن».

[قال الترمذي: حديث حسن] [به روایت ترمذی]

الشرح

پیامبر صلی الله علیه وسلم به سه چیز امر می‌کند: اول: تقوای الهی، و آن با انجام واجبات و ترک محرمات، در هر مکان و زمان و حالی، در نهان و آشکار، و در سلامتی و گرفتاری و غیر آن است. دوم: هرگاه مرتکب گناهی شدی، پس از آن، کار نیکی از قبیل نماز، صدقه، نیکی، صلهٔ رحم، توبه و غیره انجام بده، زیرا آن کار نیک، گناه را پاک می‌کند. سوم: با مردم با اخلاق نیکو رفتار کن، از جمله لبخند زدن، نرمی و ملایمت، نیکی‌کردن و آزارنرساندن به آنها.

فوائد الحديث

فضل و بخشش خداوند عزّوجل بر بندگان در رحمت و مغفرت و عفو.

این حدیث سه حق را در بر می‌گیرد: حق خداوند با تقوا، حق نفس با انجام نیکی‌ها پس از بدی‌ها، و حق مردم با رفتار کردن با اخلاق نیکو.

تشویق به انجام نیکی‌ها پس از بدی‌ها، و خوش‌اخلاقی از ویژگی‌های تقواست، و همانا به دلیل نیاز به بیان آن، به طور جداگانه ذکر شده است.

التصنيفات

اخلاق پسندیده