((ته‌قوا خودێ بكه‌ ل هه‌ر جهێ تو لێ بی، پشتی هه‌ر گونه‌هه‌كێ ژی خێره‌كێ بكه‌، ئه‌و خێر دێ وێ گونه‌هێ ژێبه‌ت و ب ڕه‌وشته‌كێ جوان سه‌ره‌ده‌رییێ د گه‌ل خه‌لكی…

((ته‌قوا خودێ بكه‌ ل هه‌ر جهێ تو لێ بی، پشتی هه‌ر گونه‌هه‌كێ ژی خێره‌كێ بكه‌، ئه‌و خێر دێ وێ گونه‌هێ ژێبه‌ت و ب ڕه‌وشته‌كێ جوان سه‌ره‌ده‌رییێ د گه‌ل خه‌لكی بكه‌))

ژ ئه‌بو زه‌ڕی، جوندوبێ كوڕێ جوناده‌ی و ژ ئه‌بو عه‌بدولڕه‌حمانی، موعازێ كوڕێ جه‌به‌لی (خودێ ژ هه‌ردووكان ڕازی بیت) ژ پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) گۆت: ((ته‌قوا خودێ بكه‌ ل هه‌ر جهێ تو لێ بی، پشتی هه‌ر گونه‌هه‌كێ ژی خێره‌كێ بكه‌، ئه‌و خێر دێ وێ گونه‌هێ ژێبه‌ت و ب ڕه‌وشته‌كێ جوان سه‌ره‌ده‌رییێ د گه‌ل خه‌لكی بكه‌)).

[قال الترمذي: حديث حسن] [رواه الترمذي]

الشرح

پێغه‌مبه‌ر (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) فه‌رمانێ ب سێ تشتان دكه‌ت: ئێك: ته‌قوا خودێ، ئه‌ڤه‌ ژی ب ئه‌نجامدانا وان تشتێن خودێ ل سه‌ر مرۆڤی فه‌ڕزكرین و هێلانا وان تشتێن خودێ حه‌رامكرین، ل هه‌می جھ و ده‌م و ڕه‌وشان، د نهێنی و ئاشكه‌راییێدا، د ساخله‌می و نه‌ساخی و ته‌نگاڤییێدا و ژ بلی ڤان. دوو: ئه‌گه‌ر ته گونه‌هه‌ك كر؛ پشتی وێ خێره‌كێ بكه‌، ژ كرنا نڤێژێ یان دانا خێر و صه‌ده‌قێ و باشیكرنێ و گه‌هاندنا په‌یوه‌ندییێن مرۆڤاینییێ و ته‌وبه‌كرنێ و ژ بلی ڤان، چونكی ئه‌ڤ خێره‌ دێ وێ گونه‌هێ ژێبه‌ت. سێ: ب ڕه‌وشته‌كێ جوان و تازه‌ سه‌ره‌ده‌رییێ د گه‌ل خه‌لكی بكه‌، ژ ده‌ڤ گڕنژینێ ب ڕویێ وان و نه‌رمینی و كرنا باشییێ و ده‌ستگرتنێ ژ خرابی و ئه‌زیه‌تدانێ.

فوائد الحديث

قه‌نجی و باشییا خودایێ مه‌زن ل سه‌ر عه‌بدێن وی ژ به‌ر دلۆڤانییا وی د گه‌ل وان و ژێبرنا گونه‌هێن وان و لێبوورینا ل وان.

فه‌رمووده‌یێ هه‌ر سێ ماف ب خۆڤه‌ گرتن: مافێ خودێ كو ئه‌و ژی ب ته‌قوایا خودێیه‌، مافێ نه‌فسێ كو ئه‌و ژی ب كرنا خێرانه‌ پشتی گونه‌هان و مافێ خه‌لكی كو ئه‌و ژی ب سه‌ره‌ده‌ریكرنا د گه‌ل وانه‌ ب ڕه‌وشتێ جوان و تازه‌.

هاندان و لبه‌رشرینكرنا كرنا خێران پشتی گونه‌هان و ژ سالۆخه‌ت و خه‌سله‌تێن ته‌قوایێ هه‌مییان به‌حسێ ڕه‌وشتێ جوان هاته‌ كرن، ئه‌ڤه‌ ژی چونكی ئه‌و بابه‌ته‌كه‌ پێدڤی ب دیاركرن و ڕۆهنكرنێ هه‌یه.