ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਉਹ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਿਯਾਮਤ ਆਵੇਗੀ ਜਦ ਉਹ ਜਿੰਦਾ ਹੋਣਗੇ, ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਕਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਂਦੇ ਹਨ।

ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਉਹ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਿਯਾਮਤ ਆਵੇਗੀ ਜਦ ਉਹ ਜਿੰਦਾ ਹੋਣਗੇ, ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਕਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਂਦੇ ਹਨ।

ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਮਸਊਦ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵੱਸੱਲਮ ਨੂੰ ਸੁਣਿਆ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ: "ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਉਹ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਿਯਾਮਤ ਆਵੇਗੀ ਜਦ ਉਹ ਜਿੰਦਾ ਹੋਣਗੇ, ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਕਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਂਦੇ ਹਨ।"

[حسن] [رواه أحمد]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵੱਸੱਲਮ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਲੋਕ ਉਹ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਿਯਾਮਤ ਆਏਗੀ ਜਦ ਉਹ ਜਿੰਦਾ ਹੋਣਗੇ, ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਕਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਂਦੇ ਹਨ — ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਰੁਖ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

فوائد الحديث

ਕਬਰਾਂ 'ਤੇ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਉਣਾ ਹਰਾਮ ਹੈ; ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸ਼ਿਰਕ ਵੱਲ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲਾ ਰਾਸਤਾ ਹੈ।

ਕਬਰਾਂ ਕੋਲ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨਾ ਹਰਾਮ ਹੈ ਭਲੇ ਹੀ ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਇਮਾਰਤ ਨਾ ਹੋਵੇ; ਕਿਉਂਕਿ “ਮਸਜਿਦ” ਉਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਜਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਭਾਵੇਂ ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਇਮਾਰਤ ਮੌਜੂਦ ਨਾ ਹੋਵੇ।

ਜੋ ਕੋਈ ਨੇਕੋਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਬਰਾਂ ਨੂੰ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰੇ ਕਿ ਉਸਦਾ ਮਕਸਦ ਅੱਲ੍ਹਾਹ ਤਆਲਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣਾ ਹੈ।

التصنيفات

Portents of the Hour