ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਰਾਹ (ਸਿਰਾਤ ਮੁਸਤਕੀਮ) ਦੀ ਇਕ ਮਿਸਾਲ ਦਿੱਤੀ।

ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਰਾਹ (ਸਿਰਾਤ ਮੁਸਤਕੀਮ) ਦੀ ਇਕ ਮਿਸਾਲ ਦਿੱਤੀ।

ਨਵਾਸ ਬਿਨ ਸਮਆਨ ਅਲ-ਅਂਸਾਰੀ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਰਾਹ (ਸਿਰਾਤ ਮੁਸਤਕੀਮ) ਦੀ ਇਕ ਮਿਸਾਲ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਰਾਹ ਦੇ ਦੋਨੋਂ ਪਾਸਿਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹੋਏ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ,ਤੇ ਹਰ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਉੱਤੇ ਢੱਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਟੰਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸਿਰਾਤ ਦੇ ਮੁਹਾਂਦੇ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ:'ਲੋਗੋ! ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਸ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਓ ਅਤੇ ਖਬਾਂ-ਸੱਜਾਂ ਨਾ ਮੁੜੋ।' ਇੱਕ ਹੋਰ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ ਰਾਹ ਦੇ ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਬੁਲਾਂਦਾ ਹੈ।ਜੇ ਕੋਈ ਉਹ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇ,ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: 'ਤੈਨੂੰ ਹਾਲਾਕੇ ਹੋਵੇ! ਇਹ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਤੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਵੇਂਗਾ।' ਸਿਰਾਤ (ਸਿੱਧਾ ਰਾਹ) — ਇਸਲਾਮ ਹੈ, ਦੋ ਕੰਧਾਂ — ਅੱਲਾਹ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਹਨ,ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹੋਏ ਦਰਵਾਜ਼ੇ — ਅੱਲਾਹ ਦੀਆਂ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ (ਗੁਨਾਹ),ਸਿਰਾਤ ਦੇ ਮੁਹਾਂਦੇ ਉੱਤੇ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ — ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਕਿਤਾਬ (ਕੁਰਆਨ) ਹੈ,ਤੇ ਉੱਪਰੋਂ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ — ਹਰ ਮੂਸਲਮਾਨ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਅੱਲਾਹ ਵਲੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਨਸੀਹਤ ਦੇਣ ਵਾਲਾ (ਵਾਜ਼) ਹੈ।"

[صحيح] [رواه الترمذي وأحمد]

الشرح

ਨਬੀ(ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ)ਨੇ ਵਾਛਾ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਇਕ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜੋ ਸਿਧਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਟੇੜ ਨਹੀਂ।ਇਸ ਰਸਤੇ ਦੇ ਦੋਨੋਂ ਪਾਸੇ ਕੰਧਾਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਘੇਰੇ ਹੋਏ ਹਨ — ਇਹ ਕੰਧਾਂ ਅੱਲਾਹ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਹਨ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹੋਏ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਨ — ਇਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀਆਂ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ (ਗੁਨਾਹ) ਹਨ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰਵਾਜਿਆਂ ਉੱਤੇ ਚਾਦਰਾਂ ਟੰਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਤੁਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨਹੀਂ ਵੇਖਣ ਦਿੰਦੀਆਂ।ਰਸਤੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੰਦੈ ਹੈ ਤੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ:"ਇਸ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਰਹੋ, ਅਤੇ ਦੋਨੋਂ ਪਾਸਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾ ਮੁੜੋ।"ਇਹ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਕਿਤਾਬ (ਕੁਰਆਨ) ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ ਰਸਤੇ ਦੇ ਉੱਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ — ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਚਲਣ ਵਾਲਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਚਾਦਰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਹਟਾ ਕੇ ਵੇਖੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ ਉਸ ਨੂੰ ਟੋਕ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ:"ਹਾਏ ਤੈਨੂੰ! ਇਹ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਤੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਵੇਂਗਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗਾ।"ਇਹ ਦੂਜਾ ਬੁਲਾਣ ਵਾਲਾ ਅੱਲਾਹ ਵਲੋਂ ਹਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਵਾਜ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਾ (ਜਮੀਰ) ਹੈ।

فوائد الحديث

ਇਸਲਾਮ ਹੀ ਸੱਚਾ ਧਰਮ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹੀ ਉਹ ਸਿੱਧਾ ਰਸਤਾ (ਸਿਰਾਤ ਮੁਸਤਕੀਮ) ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਜੰਨਤ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਅੱਲਾਹ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ, ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਹਲਾਲ ਅਤੇ ਹਰਾਮ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਕਰਨੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬੇਪਰਵਾਹੀ ਜਾਂ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਲਾਕਤ (ਬੁਰੇ ਅੰਜਾਮ) ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕੁਰਆਨ ਮਜੀਦ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ,ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਦਾਇਤ, ਰੋਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਕਾਮਯਾਬੀ ਹੈ।

ਅੱਲਾਹ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਰਹਿਮ ਵਾਲਾ ਹੈ,ਉਸ ਨੇ ਮੋਮਿਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਮਝ ਅਤੇ ਨਸੀਹਤ ਰਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ,ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਲਾਕਤ ਵਾਲੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਹਿਮਤ ਨਾਲ ਬੰਦਿਆਂ ਲਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਨਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਢੰਗ ਮਿਸਾਲ ਦੇਣਾ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਮਾਫ਼ੀਅਤੇ ਅਤੇ ਵਾਜਹੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

التصنيفات

Merits of the Noble Qur'an, Acts of Heart, Condemning Whims and Desires