لَيْسَ مِنَّا مَنْ ضَرَبَ الخُدُودَ، وَشَقَّ الجُيُوبَ، وَدَعَا بِدَعْوَى الجَاهِلِيَّةِ».…

لَيْسَ مِنَّا مَنْ ضَرَبَ الخُدُودَ، وَشَقَّ الجُيُوبَ، وَدَعَا بِدَعْوَى الجَاهِلِيَّةِ». «هرکس - در هنگام مصيبت - بر گونه هايش بزند و گريبان چاک دهد و مانند دوران جاهليت آه و واويلا سر دهد - و سخن جاهلی بر زبان بياورد - از ما نيست

از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت است که گفت: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لَيْسَ مِنَّا مَنْ ضَرَبَ الخُدُودَ، وَشَقَّ الجُيُوبَ، وَدَعَا بِدَعْوَى الجَاهِلِيَّةِ». «هرکس - در هنگام مصيبت - بر گونه هايش بزند و گريبان چاک دهد و مانند دوران جاهليت آه و واويلا سر دهد - و سخن جاهلی بر زبان بياورد - از ما نيست».

[صحیح] [متفق علیه]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم از شماری کارهای جاهلیت نهی نموده و هشدار داده و فرمودند: از ما نیست: اول: کسیکه به گونه ها ضربه می زند، وی گونه را تخصیص نمودند، زیرا غالبا همینجا ضربه زده می شود، و الا ضربه زدن به بقیه صورت جزو نهی است. دوم: چاک دادن گریبان لباس، برای این که از شدت مصیبت سر خود را در آن داخل نماید. سوم: دعا و سخن جاهلی بر زبان بياورد، مانند دعا برای تباهی، خسران، نوحه گری، و توصیف مرده و غیره.

فوائد الحديث

این هشدار در حدیث بر کبیره بودن گناهان این اعمال دلالت می کند.

وجوب صبر دربرابر مصیبت، و حرام بودن نارضایتی بر تقدیر المناک الهی، و نشان دادن آن توسط: نوحه گری، توصیف مرده، تراشیدن، چاک کردن و یا غیر آن.

تحریم تقلید دوران جاهلیت توسط کارهای که شارع آن را تعین نکرده است.

اندوه و گریه اشکالی ندارد، زیرا منافاتی با صبر با تقدیر الله متعال ندارد، بلکه اندوه و گریه رحمتی است که الله متعال آن را در دل خویشاوندان و عزیزان قرار داده است.

مسلمان باید به تقدیر الله متعال راضی باشد، اگر راضی هم نبود، صبر برایش واجب است.

التصنيفات

مسایل جاهلیت