حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ خَمْسٌ: رَدُّ السَّلَامِ، وَعِيَادَةُ الْمَرِيضِ، وَاتِّبَاعُ الْجَنَائِزِ، وَإِجَابَةُ الدَّعْوَةِ، وَتَشْمِيتُ…

حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ خَمْسٌ: رَدُّ السَّلَامِ، وَعِيَادَةُ الْمَرِيضِ، وَاتِّبَاعُ الْجَنَائِزِ، وَإِجَابَةُ الدَّعْوَةِ، وَتَشْمِيتُ الْعَاطِسِ»: «حق مسلمان بر مسلمان پنج چیز است: پاسخ دادن سلام و عیادت بیمار، دنبال کردن جنازه‌ها و پذیرفتن دعوت و تشمیت کسی که عطسه زده است» (تشمیت: گفتن یَرحَمُكَ الله در پاسخ به الحمدلله گفتن کسی که عطسه زده است)

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرمود: «حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ خَمْسٌ: رَدُّ السَّلَامِ، وَعِيَادَةُ الْمَرِيضِ، وَاتِّبَاعُ الْجَنَائِزِ، وَإِجَابَةُ الدَّعْوَةِ، وَتَشْمِيتُ الْعَاطِسِ»: «حق مسلمان بر مسلمان پنج چیز است: پاسخ دادن سلام و عیادت بیمار، دنبال کردن جنازه‌ها و پذیرفتن دعوت و تشمیت کسی که عطسه زده است» (تشمیت: گفتن یَرحَمُكَ الله در پاسخ به الحمدلله گفتن کسی که عطسه زده است)

[صحیح است] [متفق علیه]

الشرح

پیامبر صلی الله علیه وسلم برخی از حقوق مسلمان بر برادر مسلمانش را بیان می‌کند. نخستین حق از این حقوق، پاسخ دادن سلام کسی است که به شما سلام گفته است. حق دوم: عیادت بیمار و دیدار او. حق سوم: دنبال کردن جنازه از خانه‌اش تا محل نماز بر او تا قبرستان و دفن شدن او. حق چهارم: پذیرش دعوت، اگر او را به غذای عروسی یا هر مناسبت دیگری دعوت کرد. حق پنجم: تشمیت کسی که عطسه زده است؛ و تشمیت این است که وقتی عطسه‌زننده الحمدلله گفت، در پاسخ به او گفته شود: یرحمك الله؛ سپس عطسه‌زننده می‌گوید: یهدیکم الله ویصلح بالکم.

فوائد الحديث

عظمت اسلام که بر حقوق مسلمانان بر یکدیگر و استحکام و تداوم رابطهٔ برادری و محبت متقابل تاکید کرده است.

التصنيفات

آداب سلام كردن و اجازه گرفتن, آداب عطسه كردن و خميازه كشيدن, آداب عيادت بيمار