((هه‌ر گه‌ھ و هه‌ستیكه‌ك ژ مرۆڤی خێره‌ك ل سه‌ر هه‌یه‌

((هه‌ر گه‌ھ و هه‌ستیكه‌ك ژ مرۆڤی خێره‌ك ل سه‌ر هه‌یه‌

ژ ئه‌بو هوره‌یره‌ی (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((هه‌ر گه‌ھ و هه‌ستیكه‌ك ژ مرۆڤی خێره‌ك ل سه‌ر هه‌یه‌، ئه‌گه‌ر هه‌ر ڕۆژه‌كا ڕۆژ تێدا دهه‌لێت تو دوو كه‌سان تێدا پێكبینی؛ خێره‌. تو هاریكارییا زه‌لامی بكه‌ی د ده‌وارا ویدا، ڤێجا تو وی ل ده‌وارا وی سویار بكه‌ی یان بارێ وی هه‌لده‌یه‌ سه‌ر؛ خێره‌. گۆتنا باش خێره‌ و هه‌ر پێنگاڤه‌كا تو بۆ نڤێژێ بهاڤێژی؛ خێره‌ و تو وی تشتێ نه‌خۆشییێ بۆ خه‌لكی دروست دكه‌ت ل سه‌ر ڕێكێ لاده‌ی؛ خێره‌)).

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) دیار دكه‌ت کو پێدڤییه‌ ڕۆژانه‌ هه‌ر موسلمانه‌کێ بالغ ب ته‌مه‌ت هژمارا گه‌ھێن هه‌ستیكێن له‌شێ خۆ خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌كێ بۆ ڕێكا خودێ بده‌ت وه‌ك سوپاسییه‌ك بۆ خودێ ل سه‌ر قه‌نجی و نیعمه‌تا ساخله‌مییێ، و كو خودێ گه‌ھ د ناڤبه‌را هه‌ستیكێن له‌شێ ویدا دروستكرینه‌ و ب ڕێكا ڤان گه‌هان دشێت ده‌ستێ خۆ بگریت و ڤه‌كه‌ت. ئه‌ڤ خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌ ژی ب كرنا هه‌ر جۆره‌ كاره‌كێ باش ل سه‌ر مرۆڤی دچیت، و ب تنێ یا گرێدایی نینه‌ ب دانا مالی، ژ وان كاران ژی: دادی و پێكئینانا ته‌ د ناڤبه‌را دوو هه‌ڤڕكێن ئێك كو به‌ری هنگی د ژێك سلبوون؛ خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌، هاریكاریكرنا ته‌ بۆ كه‌سێ نه‌شێت سویاری ده‌وارێ خۆ بیت، ڤێجا چ تو وی سویاركه‌ی یان تو بارێ وی بۆ سویاری ده‌وارێ وی بكه‌ی؛ هه‌ر خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌، گۆتنا باش ژ كرنا زكری و دوعایێ و سلاڤكرنێ و ژ بلی وی؛ خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌، هه‌ر پێنگاڤه‌كا تو به‌ره‌ڤ مزگه‌فتێڤه‌ دهاڤێژی؛ خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌، نه‌هێلان و ڕاكرنا وی تشتێ نه‌خۆشییێ بۆ خه‌لكی دروست دكه‌ت ل سه‌ر ڕێكێ؛ خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌.

فوائد الحديث

دروستكرن و گه‌هاندنا هه‌ستیكێن مرۆڤی و پاراستنا وان ژ مه‌زنترین نیعمه‌تێن خودایێ مه‌زنن ل سه‌ر مرۆڤی، ژ به‌ر هندێ هه‌ر هه‌ستیكه‌ك ژ وان یێ پێدڤی هندێیه‌ تو خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌كێ ژ پێشڤه‌ بده‌ی، دا ئه‌ڤ خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌ ببیته‌ سوپاسییه‌ك ل به‌رامبه‌ری ڤێ نیعمه‌تێ.

هاندان ل سه‌ر نویكرنا سوپاسییێ هه‌ر ڕۆژ، ژ به‌ر كو ئه‌ڤ نیعمه‌ته‌ ژی یا به‌رده‌وامە و هه‌ر ڕۆژ نوی دبیت.

هاندان ل سه‌ر به‌رده‌وامیدانا ل سه‌ر كرنا كارێن سوننه‌ت و دانا خێر و صه‌ده‌قه‌یان هه‌می ڕۆژان.

خێر و باشییا پێكئینانا د ناڤبه‌را خه‌لكیدا.

هاندان ل سه‌ر هندێ مرۆڤ هاریكارییا برایێ خۆ بكه‌ت، چونكی هاریكاریكرنا وی خێر و صه‌ده‌قه‌یه‌ بۆ مرۆڤی.

هاندان ل سه‌ر ئاماده‌بوونا نڤێژێن ب جه‌ماعه‌ت و چوونا بۆ نڤێژێ ب پێیان و ئاڤاكرنا مزگه‌فتان ب كرنا نڤێژان تێدا.

فه‌ربوونا ڕێزگرتنێ ل ڕێكێن موسلمانان ب خۆدویركرنا ژ هه‌ر تشته‌كێ نه‌خۆشییێ بۆ وان دروست دكه‌ت یان دبیته‌ ئه‌گه‌رێ زیانێ بۆ وان.