هنده‌ك تشت دهێنه‌ سه‌ر دل و ده‌روونێ مه‌ كو ئێك ژ مه‌ ب مه‌زن دبینیت ب ده‌ڤێ خۆ بیژیت و ده‌ربڕینێ ژێ بكه‌ت، ئینا پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن)…

هنده‌ك تشت دهێنه‌ سه‌ر دل و ده‌روونێ مه‌ كو ئێك ژ مه‌ ب مه‌زن دبینیت ب ده‌ڤێ خۆ بیژیت و ده‌ربڕینێ ژێ بكه‌ت، ئینا پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((ئه‌رێ ب ڕاستی هه‌وه‌ (ئه‌و تشت د دل و ده‌روونێ خۆدا) دیتینه‌؟)) گۆتن: به‌لێ، گۆت: ((ئه‌ڤه‌ ڕاستی و دروستییا باوه‌رییێیه‌))

ژ ئه‌بو هوره‌یره‌ی (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: هنده‌ك كه‌س ژ صه‌حابییێن پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) هاتن و پرسیار ژ وی كر كو: هنده‌ك تشت دهێنه‌ سه‌ر دل و ده‌روونێ مه‌ كو ئێك ژ مه‌ ب مه‌زن دبینیت ب ده‌ڤێ خۆ بیژیت و ده‌ربڕینێ ژێ بكه‌ت، ئینا پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((ئه‌رێ ب ڕاستی هه‌وه‌ (ئه‌و تشت د دل و ده‌روونێ خۆدا) دیتینه‌؟)) گۆتن: به‌لێ، گۆت: ((ئه‌ڤه‌ ڕاستی و دروستییا باوه‌رییێیه‌)).

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

كۆمه‌كا صه‌حابییێن پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) هاتنه‌ ده‌ڤ وی و پرسیار ژ وی كر ده‌رباره‌ی وان تشتێن مه‌زن یێن ئه‌و د دل و ده‌روونێ خۆدا دبینن كو ل ده‌ڤ وان یا ب زه‌حمه‌ته‌ و تشته‌كێ مه‌زنە ب ده‌ڤێ خۆ بێژن، ژ به‌ر كو تشتێن پیسن و ئه‌و ژێ دڕه‌ڤن و خۆ ژێ دویر دكه‌ن، ئینا پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ئه‌ڤ تشتێ هه‌وه‌ دیتی؛ ڕاستی و دروستییا وێ باوه‌ری و یه‌قینێیه‌ یا هه‌وه‌ پالدده‌ت بۆ پاشڤه‌برنا وی تشتێ شه‌یتان دهاڤێژیته‌ د ناڤ دلیدا و ب باش نه‌دیتنا هه‌وه‌ بۆ ده‌ربڕین و گۆتنا وی تشتی ب ده‌ڤی و ب مه‌زن دیتنا ڤی تشتی ل ده‌ڤ هه‌وه‌، و مسوگه‌ر شه‌یتان نه‌شێت ل سه‌ر دلێن هه‌وه‌ زال بیت، به‌روڤاژی وی كه‌سێ شه‌یتان ل سه‌ر دلێ وی زالبووی و ئه‌وی تشته‌ك نه‌دیتی ڤێ چه‌ندێ پێ ژ خۆ بده‌ته‌ پاش.

فوائد الحديث

دیاركرنا لاوازییا شه‌یتانی د گه‌ل خودانێن باوه‌رییێ، چونكی ئه‌وی ژ بلی وه‌سوه‌سێ تشته‌كێ دی ل به‌رامبه‌ری وان پێچێنه‌بوو.

باوه‌ر نه‌كرن و ڕاست ده‌رنه‌ئێخستن و قه‌بویل نه‌كرنا وێ وه‌سواسا د دل و ده‌روونێ مرۆڤیدا په‌یدا دبیت، چونكی ئه‌و ژ ده‌ڤ شه‌یتانییه‌.

وه‌سوه‌سه‌یا شه‌یتانی چ زیانێ ناگه‌هینیته‌ مرۆڤێ باوه‌ردار، به‌لێ بلا مرۆڤێ باوه‌ردار خۆ ب خودێ بپارێزیت ژ وه‌سوه‌سه‌یا وی و بلا ده‌ستان ژ ڤێ هزركرنێ به‌رده‌ت و به‌سكه‌ت.

چێنابیت مرۆڤێ موسلمان خۆ بێده‌نگ بكه‌ت به‌رامبه‌ری وی تشتێ ل ده‌ڤ وی یێ ڕۆهن نینه‌ د بابه‌تێن گرێدایی دینێ وی و پێدڤییه‌ ئه‌و ده‌رباره‌ی وان تشتان بۆ خۆ پرسیار بكه‌ت.