الشرح

မုဂီရဟ်ဗင်န်ရှုအ်ဗဟ်(ရဿွိယလ္လာဟုအန်ဟု)၏စာရေး ဝရ်ရားဒ်က ဆင့်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။ မုဂီရဟ်ဗင်န်ရှုအ်ဗဟ်(ရဿွိယလ္လာဟုအန်ဟု)သည် မုအာဝိယဟ်(ရဿွိယလ္လာဟုအန်ဟု)ထံ ပေးပို့မည့်စာတစ်စောင်တွင် ရေးသားရန်ဤသို့နှုတ်တိုက်ပြောကြားခဲ့သည်။ (ထိုအခါက မုဂီရဟ်သည် မုအာဝိယဟ်ဘက်မှ ခန့်အပ်ထားသော ကုဖဟ်မြို့၏အမီရ် ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည်။) တမန်တော်မြတ်(ဆွလ္လလ္လာဟုအလိုင်းဟိဝစလ္လမ်)သည် ဖရ်ဿွ်ဆွလာသ်ဝတ်ပြုပြီးတိုင်း ဤသို့ရွတ်ဆိုလေ့ရှိတော်မူသည်။ (လာအိလာဟ အိလ်လလ္လာဟုဝဟ်ဒဟူလာရှရီကလဟူ ) “တုဖက်ယှဉ်ဖက်မရှိဘဲ တစ်ပါးတည်းဖြစ်တော်မူသော အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်မှတစ်ပါး အခြားခဝပ်ကိုးကွယ်ထိုက်သောအရှင်ဟူ၍ အလျဉ်းမရှိ၊” ဤကလိမဟ်တော်တွင် ငြင်းပယ်ခြင်းနှင့် အတည်ပြုခြင်းပါဝင်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ စစ်မှန်သောခဝပ်ကိုးကွယ်ခြင်းကို အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်အတွက်သာ အတည်ပြုခြင်းနှင့် အရှင်မြတ်မှအပ ခဝပ်ကိုးကွယ်မှုကို ခံထိုက်သောအရှင်မရှိကြောင်း ငြင်းပယ်ထားခြင်းဖြစ်ပေသည်။ (လဟုလ်မုလ်ကု) “စိုးပိုင်မှုဟူသမျှသည် ထိုအရှင်မြတ်အဖို့သာဖြစ်တော်မူ၏။” ဆိုလိုသည်မှာ စစ်မှန်ပြည့်စုံသော အုပ်ချုပ်မှုအာဏာအဝဝကို ထိုအရှင်မြတ်သာလျှင် စိုးပိုင်တော်မူ၏။ ( ဝလဟုလ်ဟမ်ဒု) “ချီးမွမ်းထောမနာခြင်းအပေါင်းတို့သည်လည်း ထိုအရှင်မြတ်အဖို့သာဖြစ်တော်မူ၏။” ဆိုလိုသည်မှာ မိုးကောင်းကင်နှင့် မြေပထဝီရှိသူများအားလုံး၏ ချီးမွမ်းခြင်းအပေါင်းကို ထိုအရှင်မြတ်သာလျှင် ခံယူထိုက်သည်။ (ဝဟုဝအလာ ကုလ်လိရှိုင်အင်န်ကဒီးရ်) “ထိုအရှင်မြတ်သည် အရာခပ်သိမ်းကိုစွမ်းဆောင်နိုင်တော်မူသော အရှင်ဖြစ်တော်မူ၏။” ဆိုလိုသည်မှာ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် တစ်ဆူတည်းတည်ရှိတော်မူသောအရှင်၊ အလုံးစုံသော စိုးမိုးအုပ်ချုပ်မှု အာဏာတို့ကို စိုးပိုင်တော်မူသောအရှင်၊ ချီးမွမ်းခြင်းအပေါင်းကို ခံယူထိုက်တော်မူသောအရှင် ဖြစ်သည့်အတွက် အရှင်မြတ်သည် အရာခပ်သိမ်းကို စွမ်းဆောင်နိုင်တော်မူသောအရှင်ပင်ဖြစ်သည်။ ‘ကဒီးရ်’ဟူသည်အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၏နာမတော်များအနက်မှ နာမတော်တစ်ခုဖြစ်၏။ ‘ကဒီးရ်’သည် ကာဒိရ်၊ မွတ်က်သဒိရ် စသည့်စာလုံးများနှင့်အဓိပ္ပါယ်တူပေသည်။ သို့ဖြစ်ပေရာ ထိုအရှင်မြတ်သည် မိုးကောင်းကင်များနှင့် မြေပထဝီတွင် အလွန်ပင်စွမ်းဆောင်နိုင်တော်မူသောအရှင်ဖြစ်သည်။ (အလ္လာဟုမ်မ လာမာနိအ လိမာအအ်သွိုင်းသ ဝလာမုအ်သွိယ လိမာမနအ်သ ဝလာယန်ဖအုဇလ်ဂျဒ်ဒိ မင်န်ကလ်ဂျဒ်ဒု) “အို - အလ္လာဟ်အရှင်မြတ် အရှင်မြတ်ပေးကမ်းချီးမြှင့်တော်မူသောအရာကို တားဆီးပိတ်ပင်နိုင်သူမရှိပါ။ အရှင်မြတ် တားဆီးပိတ်ပင်ထားသော အရာကိုလည်း ပေးကမ်းချီးမြှင့်နိုင်သူမရှိပါ။ ဥစ္စာဓနသည် ဥစ္စာဓနရှင်အား အရှင်မြတ်နှင့်ဆန့်ကျင်၍ အကျိုးမပြုနိုင်ပါ။” ဆိုလိုသည်မှာ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် တစ်စုံတစ်ယောက်အား ပေးကမ်းချီးမြှင့်ရန် သို့မဟုတ် တားဆီးပိတ်ပင်ရန် သတ်မှတ်ဆုံးဖြတ်လိုက်သည့်အခါ ၎င်းကိုပြောင်းလဲနိုင်သူဟူ၍ အလျဉ်းမရှိပါ။ “အလ်ဂျဒ်ဒု” ဟူသည် ချမ်းသာခြင်းကိုဆိုလိုပြီး ဥစ္စာပစ္စည်းကြွယ်ဝခြင်း၊ ကြီးကျယ်ခြင်း၊ အုပ်ချုပ်မှုအာဏာစသည်တို့အတွက်လည်း သုံးစွဲသည်။ ချမ်းသာကြွယ်ဝသူ၏ ချမ်းသာကြွယ်ဝခြင်းသည် အရှင်မြတ်ထံတော်ပါး၌ မည်သို့မျှအကျိုးမပြုနိုင်ပေ။ အမှန်တကယ်တွင် ၎င်းသူ၏ကောင်းမြတ်သည့် အကျင့်သီလသာလျှင် ကောင်းကျိုးပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အထက်ပါတောင်းဆုတော်၏ နောက်အဓိပ္ပါယ်တစ်ခုမှာ လူတစ်ဦးချီးမြှင့်ခြင်းခံထားရသည့် ဥစ္စာပစ္စည်း၊ သားသမီး၊ လောကီဂုဏ်သိက္ခာအဆင့်အတန်း စသည်တို့သည် အာခိရဟ် နောင်တမလွန်ဘဝ၌ အရှင်မြတ်ထံတော်ပါးတွင် အကျိုးရှိလိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။