?هریک از شما منکری دید باید آن را با دستش تغییر دهد، و اگر نتوانست با زبانش، و اگر نتوانست با قلبش، و آن ضعیف ترین ایمان است

?هریک از شما منکری دید باید آن را با دستش تغییر دهد، و اگر نتوانست با زبانش، و اگر نتوانست با قلبش، و آن ضعیف ترین ایمان است

از ابوسعید خدری - رضی الله عنه - روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله - صلی الله علیه وسلم - می فرمود: «هریک از شما منکری دید باید آن را با دستش تغییر دهد، و اگر نتوانست با زبانش، و اگر نتوانست با قلبش، و آن ضعیف ترین ایمان است».

[صحیح] [مسلم روایت کرده]

الشرح

رسول الله - صلی الله علیه وسلم - براى تغيير منكر - تا حد توان - امر ميفرمايد - و آن عبارت از هر آنچه هست كه الله و رسولش آنرا نهى كرده است. هرگاه انسان منکری را مشاهده کرد باید با دست ( تغییر عملی) آن را تغییر دهد، اگر توان داشته باشد، اگر از تغییر توسط دست عاجز باشد، آن را توسط زبان خود با بیان نمودن زیان های آن برای شخص ارتکاب کننده و رهنمایی او بسوی بدیل خیر در مقابل آن شر تغییر دهد. اگر از تغییر در این مرتبه نیز عاجز ماند با دل خود آن را تغییر دهد چنانچه آن منکر را بد بداند، و اراده نماید اگر توان تغییر را در اختیار داشت آن را تغییر می داد، وتغییر توسط دل ضعیف ترین ایمان در تغییر منکر است.

فوائد الحديث

این حدیث یک اصل در مورد مراتب تغیر منکر است.

دستور نهی از منکر بشکل تدریجی، هر یک به اندازه توان و قدرت اش.

نهی از منکر باب بزرگی در دین است که هیچ کس ساقط نمی شود، و هر مسلمان به اندازۀ توانش به آن مکلف است.

امر به معروف و نهی از منکر از ویژگی های ایمان است، و ایمان کم و زیاد می شود.

شرط نهی از منکر اینست که باید انسان بداند که آن عمل منکر است.

در تغیر منکر شرط اینست که: تغیر دادن منکر، منکری بزرگتر را به دنبال نداشته باشد.

نهی از منکر آداب و شرط هایی دارد که باید مسلمان آن ها را بیاموزد.

انکار نمودن منکر به سیاست شرعی، دانش و بصیرت نیاز دارد.

انکار نکردن توسط قلب به ضعف ایمان دلالت می کند.

التصنيفات

زیاد و کم شدن ایمان, حکم امر به معروف و نهی از منکر, Principles of Enjoining Good and Forbidding Evil