یوه بنده په ګناه کولو سره ګناه وکړه او ویې ویل: اې الله ماته زما ګناه وبخښه

یوه بنده په ګناه کولو سره ګناه وکړه او ویې ویل: اې الله ماته زما ګناه وبخښه

له ابو هریره - رضي الله عنه - څخه روایت دی عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فِيمَا يَحْكِي عَنْ رَبِّهِ عَزَّ وَجَلَّ، قَالَ: «أَذْنَبَ عَبْدٌ ذَنْبًا، فَقَالَ: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي ذَنْبِي، فَقَالَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى: أَذْنَبَ عَبْدِي ذَنْبًا، فَعَلِمَ أَنَّ لَهُ رَبًّا يَغْفِرُ الذَّنْبَ، وَيَأْخُذُ بِالذَّنْبِ، ثُمَّ عَادَ فَأَذْنَبَ، فَقَالَ: أَيْ رَبِّ اغْفِرْ لِي ذَنْبِي، فَقَالَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى: عَبْدِي أَذْنَبَ ذَنْبًا، فَعَلِمَ أَنَّ لَهُ رَبًّا يَغْفِرُ الذَّنْبَ، وَيَأْخُذُ بِالذَّنْبِ، ثُمَّ عَادَ فَأَذْنَبَ، فَقَالَ: أَيْ رَبِّ اغْفِرْ لِي ذَنْبِي، فَقَالَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى: أَذْنَبَ عَبْدِي ذَنْبًا، فَعَلِمَ أَنَّ لَهُ رَبًّا يَغْفِرُ الذَّنْبَ، وَيَأْخُذُ بِالذَّنْبِ، اعْمَلْ مَا شِئْتَ فَقَدْ غَفَرْتُ لَكَ». (هغه) له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه په هغه څه کې روایت کوي چې هغه یې له خپل رب څخه حکایت کوي، وایي: « یوه بنده په ګناه کولو سره ګناه وکړه او ویې ویل: اې الله ماته زما ګناه وبخښه، نو الله تبارک وتعالی وفرمایل: زما بنده ګناه وکړه او پوهه شو چې یو رب یې شته چې ګناهونه بخښي او په ګناه نیول کوي، بیا راوګرځید او ګناه یې وکړه، ویې ویل: اې ربه! ماته زما ګناه وبخښه، رب العزت وفرمایل: زما بنده ګناه وکړه، او پوهه شو چې هغه یو رب لري چې ګناهونه بخښي، او په ګناه نیول کوي، بیا راوګرځېده ګناه یې وکړه او ویې وییل: اې ربه ! ماته زما ګناه وبخښه، نو الله تبارک و تعالی وفرمایل: زما بنده په ګناه کولو سره ګناه وکړه، نو پوهه شو چې هغه یو رب لري چې ګناهونه بخښي او په ګناه نیول کوي، څه دې چې خوښه وي هغه وکړه، ځکه چې ما تاته بخښنه کړې ده».

[صحيح] [متفق علیه دی ( بخاري اومسلم دواړو روایت کړی دی)]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم له خپل رب څخه روایت کوي چې کله یو بنده ګناه وکړي او بیا ووایي چې: اې الله! ما ته زما ګناه وبخښه، الله تعالی وفرمایي- زما بنده ګناه وکړه او پوهه شو چې هغه یو رب لري چې ګناه بخښی، نو پرده پرې واچوي او ورته ترې تېر شي، او یا پرې سزا ورکوي، - (بیا وفرمایي) ما هغه ته بخښنه وکړه. بیا بنده راوګرځېد او ګناه یې وکړه، ویې وییل: اې ربه زما! ماته زما ګناه وبخښه، نو الله تعالی وفرمایل: زما بنده ګناه وکړه، نو پوهه شو چې هغه یو رب لري چې ګناه بخښي - نو پرده پرې واچوي او ورته ترې تېر شي - او یا پرې سزا ورکوي (نو وفرمایي) یقینا چې ما مې خپل بنده ته بخښنه وکړه. بیا راوګرځېد ګناه یې وکړه، ویې وییل: ربه ماته زما ګناه وبخښه، نو الله تعالی وفرمایل: بنده مې ګناه وکړه، نو پوهه شو چې هغه یو رب لري چې ګناه بخښي، نو پرده پرې واچوي او ورته ترې تېر شي، او یا پرې سزا ورکړي (نو وفرمایي) یقینا چې ما مې بنده ته بخښنه وکړه، نو څه چې غواړي هغه دې وکړي تر څو پورې چې هغه ګناه وکړي، نو ګناه پرېږدي، پښېمانه شي او هوډ وکړي چې بیا به (ګناه کولو ته) نه ورګرځي، خو نفس پرې غالبه شي، نو په ګناه کې یو ځل بیا ښکېل شي، نو تر څو پورې چې داسې کوي؛ چې ګناه کوي او توبه وباسي، نو زه به ورته بخښنه کوم، یقینا چې توبه له هغې مخکې هر څه ویجاړوي.

فوائد الحديث

پر بندګانو باندې د الله تعالی لوی رحمت، او دا چې که انسان څومره ګناهونه وکړي او هر څه وکړي نو الله تعالی یې توبه قبلوي کله چې هغه ته توبه وباسي او هغه ته بېرته وروګرځي.

مؤمن له خپل رب څخه د بخښنې تمه لري، د هغه له عذابه وېرېږي، نو په تېزۍ سره توبه وباسي او ګناه ته دوام نه ورکوي.

د ریښتینې توبې شرطونه: د ګناه پرېښودل، پر (ګناه) پښېمانه کېدل، او ګناه ته د بیرته نه راګرځیدلو هوډ کول، او که چېرته توبه د بندګانو د مال، عزت او نفس په اړه وي (یعنې د بندګانو حقونه ورپورې تړلي وي)، نو څلورم شرط پکې اضافه کېږي، چې هغه: د حق له خاوند څخه ځان خلاصول دي، او یا یې هغه ته حق ورکول دي.

د الله تعالی د پېژندنې اهمیت، چې له امله یې بنده د خپل دین په چارو کې پوهه تر لاسه کوي نو کله چې ګناه وکړي، توبه وباسي، نو نه ناهیلی کېږي او نه په ګناه کې وړاندې ځي.

التصنيفات

د ذکر فضیلت