هرکس به سوی هدايت فرا بخواند، برای او پاداشی همچون پاداش کسانی خواهد بود که از او پيروی کنند؛ و اين چيزی از پاداش آنها نمی کاهد. و هرکس به سوی ضلالت و گمراهی…

هرکس به سوی هدايت فرا بخواند، برای او پاداشی همچون پاداش کسانی خواهد بود که از او پيروی کنند؛ و اين چيزی از پاداش آنها نمی کاهد. و هرکس به سوی ضلالت و گمراهی فرابخواند، گناهش همانند گناه کسانی خواهد بود که از او پيروی نمايند؛ و اين چيزی از گناه آنها کم نمی کند.

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «مَن دَعَا إلى هُدى، كَان لَه مِنَ الأَجر مِثل أُجُور مَن تَبِعَه، لاَ يَنقُصُ ذلك مِن أُجُورِهِم شَيئًا، ومَنْ دَعَا إلى ضَلاَلَة، كان عَلَيه مِن الإِثْم مِثل آثَامِ مَن تَبِعَه، لاَ يَنقُصُ ذلك مِن آثَامِهِم شَيْئًا»: «هرکس به سوی هدايت فرا بخواند، برای او پاداشی همچون پاداش کسانی خواهد بود که از او پيروی کنند؛ و اين چيزی از پاداش آنها نمی کاهد. و هرکس به سوی ضلالت و گمراهی فرابخواند، گناهش همانند گناه کسانی خواهد بود که از او پيروی نمايند؛ و اين چيزی از گناه آنها کم نمی کند».

[صحیح است] [به روایت مسلم]

الشرح

ابوهریره رضی الله عنه خبر می دهد که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «هرکس به سوی هدایت فرا خوانده و دعوت کند، برای او پاداشی همچون پاداش تمام کسانی خواهد بود که از آن پیروی کنند؛ و این چیزی از پاداش آنانی که از هدایت مذکور پیروی می کنند نمی کاهد». به عبارت دیگر: هرکس هدایت را برای مردم بیان نماید و آنان را به آن فرا بخواند، مثلا برای مردم بیان کند که دو رکعت نماز چاشت سنت است و شایسته است هر مسلمانی به وقت چاشت دو رکعت نماز بخواند؛ و مردم در این زمینه از وی پیروی کنند و نماز چاشت بخوانند، برای وی پاداشی همچون پاداش آنها خواهد بود بدون اینکه چیزی از پاداش آنها کاسته شود؛ چون فضل الله وسیع و گسترده است. یا مثلا به مردم بگوید: وتر را آخرین نمازتان در شب قرار دهید. و بعد از نماز وتر بخوابید مگر اینکه بخواهید در پایان شب برای نماز برخاسته و وتر را آخرین نماز شب تان قرار دهید. و مردم در این زمینه از وی پیروی کنند؛ در این صورت برای او پاداشی همچون پاداش آنها منظور خواهد شد. به عبارت دیگر هرگاه یکی از آنها به این ترتیب وتر بخواند، درواقع الله متعال او را به وسیله ی وی، به این مساله هدایت کرده است، بنابراین پاداشی همچون پاداش او برای وی خواهد بود. و در مورد سایر اعمال نیک، وضع به همین ترتیب می باشد. و اینکه رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «هرکس به سوی ضلالت و گمراهی فراخواند، برای او گناهی همچون گناه تمام کسانی خواهد بود که از آن پیروی می کنند و این چیزی از گناه آنها کم نمی کند» به این معناست که: هرگاه کسی به سوی گناه و آنچه با گناه همراه است، فرا بخواند و دعوت دهد، مثلا مردم را به لهو یا باطل یا آواز یا ربا یا سایر اموری فرا بخواند که در شریعت حرام هستند، هر کسی که از دعوت وی متاثر شود، همچون گناه او برای وی نیز نوشته می شود؛ چون دیگران را به گناه دعوت نموده و فراخوانده است. دعوت به هدایت و دعوت به گناه، هم می تواند با گفتن باشد چنانکه کسی بگوید: چنین و چنان می کنم. و هم می تواند با عمل باشد، به ویژه از سوی کسانی که مردم به آنها اقتدا می کنند؛ اگر چنین کسانی که مردم به آنها اقتدا می کنند، عملی انجام دهند، گویا مردم را به انجام آن عمل دعوت می کنند؛ و چنین است که به عمل وی استدلال نموده و آن را حجت می دانند و می گویند: عمل فلانی چنین بوده، لذا جایز است؛ یا می گویند: فلانی فلان چیز را ترک نمود، پس ترک آن جایز است.

التصنيفات

بدعت