اى نوجوان، من به تو جملاتى ياد مى‌دهم: از [امر و نهى] الله محافظت كن، او نيز از تو محافظت مى‌كند؛ از [امر و نهى] الله محافظت كن، او را در برابر خود می‌یابی؛ اگر درخواست…

اى نوجوان، من به تو جملاتى ياد مى‌دهم: از [امر و نهى] الله محافظت كن، او نيز از تو محافظت مى‌كند؛ از [امر و نهى] الله محافظت كن، او را در برابر خود می‌یابی؛ اگر درخواست كردى از الله درخواست كن و اگر طلب كمک كردى، از الله طلب كمک كن

از ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت: روزی من پشت سر پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ [بر مرکب] بودم که فرمودند: «يَا غُلَامُ، إِنِّي أُعَلِّمُكَ كَلِمَاتٍ، احْفَظِ اللهَ يَحْفَظْكَ، احْفَظِ اللهَ تَجِدْهُ تُجَاهَكَ، إِذَا سَأَلْتَ فَاسْأَلِ اللهَ، وَإِذَا اسْتَعَنْتَ فَاسْتَعِنْ بِاللهِ، وَاعْلَمْ أَنَّ الْأُمَّةَ لَوِ اجْتَمَعَتْ عَلَى أَنْ يَنْفَعُوكَ بِشَيْءٍ، لَمْ يَنْفَعُوكَ إِلَّا بِشَيْءٍ قَدْ كَتَبَهُ اللهُ لَكَ، وَلَوِ اجْتَمَعُوا عَلَى أَنْ يَضُرُّوكَ بِشَيْءٍ، لَمْ يَضُرُّوكَ إِلَّا بِشَيْءٍ قَدْ كَتَبَهُ اللهُ عَلَيْكَ، رُفِعَتِ الْأَقْلَامُ وَجَفَّتِ الصُّحُفُ»: «اى نوجوان، من به تو جملاتى ياد مى‌دهم: از [امر و نهى] الله محافظت كن، او نيز از تو محافظت مى‌كند؛ از [امر و نهى] الله محافظت كن، او را در برابر خود می‌یابی؛ اگر درخواست كردى از الله درخواست كن و اگر طلب كمک كردى، از الله طلب كمک كن؛ و بدان‌که اگر همهٔ امت جمع شوند تا به نوعی نفعى به تو برسانند، نمى‌توانند نفعى به تو برسانند مگر به چيزى كه الله براى تو نوشته باشد؛ و اگر همگی جمع شوند تا به نوعی ضرری به تو برسانند، نمى‌توانند ضرری به تو برسانند مگر به چيزى كه الله براى تو نوشته باشد؛ قلم‌ها برداشته شده‌ و نامه‌ها خشک شده‌اند».

[صحیح است] [به روایت ترمذی]

حفظ

حفظ الحديث بصيغة PDF

الشرح

ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ خبر می‌دهد که در کودکی پشت سر پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ بر مرکب سوار بودند که ایشان علیه الصلاة والسلام خطاب به او فرمود: من به تو امور و چیزهایی را یاد می‌دهم که الله به وسیله‌ی آنها به تو سود می‌رساند: الله را با حفظ اوامر و دوری از نواهی او حفظ کن، چنانکه تو را در طاعات و عوامل تقرب به خود بیابد و نه در معاصی و گناهان؛ پس اگر چنین کردی جزای تو آن است که الله تو را از بدی‌ها و ناخوشی‌های دنیا و آخرت حفظ کند و تو را - هر جا که بودی - در کارهای مهمت یاری رساند. و اگر خواستی چیزی بخواهی جز از الله نخواه، زیرا تنها اوست که خواستهٔ درخواست کنندگان را اجابت می‌کند. و اگر یاری خواستی، فقط از الله یاری بخواه. و یقین داشته باش که حتی اگر همهٔ اهل زمین جمع شوند تا به تو سودی برسانند، سودی به تو نخواهد رسید مگر آنچه الله برایت نوشته است و اگر همهٔ اهل زمین یکجا شوند که به تو زیانی برسانند، زیانی به تو نخواهد رسید مگر همان چیزی که الله مقدر ساخته است. و این امر را الله عزوجل بر اساس اقتضای حکمتش و علمش نوشته و آنچه الله نوشته است تغییر نمی‌کند و عوض نمی‌شود.

فوائد الحديث

اهمیت آموزش امور دین از جمله توحید و آداب و سایر امور به کودکان.

مجازات و پاداش از جنس عمل است.

امر به اعتماد و تکیه نمودن بر الله و توکل بر او و نه بر دیگران، چرا که او بهترین کارساز است.

ایمان به قضا و قدر و رضایت از آن و اینکه الله هر چیزی را مقدر نموده است.

کسی که امر الله را ضایع سازد، الله نیز او را ضایع نموده و از او محافظت نمی‌کند.

التصنيفات

مراتب قضاء و قدر

البوابات الدعوية

التعريف بالإسلام

تعليم المهتدين الجدد

نشر وتعليم القرآن

تطوير مهارات الدعاة