ئه‌جنه‌ ڤێ په‌یڤا ڕاست و دروست (ژ ئه‌سمانان) دبه‌ت و پاشی وه‌كی قدقدا مریشكێ دبه‌ت و دكه‌ته‌ د گوهێ هه‌ڤالێ خۆدا (كو كاهن و فالگرن یێن كو بانگه‌شه‌یا زانینا…

ئه‌جنه‌ ڤێ په‌یڤا ڕاست و دروست (ژ ئه‌سمانان) دبه‌ت و پاشی وه‌كی قدقدا مریشكێ دبه‌ت و دكه‌ته‌ د گوهێ هه‌ڤالێ خۆدا (كو كاهن و فالگرن یێن كو بانگه‌شه‌یا زانینا غه‌یبێ دكه‌ن)، ئه‌و ژی زێده‌تر ژ سه‌د دره‌وان تێكه‌لی وێ په‌یڤا ڕاست و دروست دكه‌ن))

عائیشا (خودێ ژێ ڕازی بیت) دبێژیت: هنده‌ك كه‌سان ده‌رباره‌ی كاهن و فالگران پرسیار ژ پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) كر، ئینا پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆته‌ وان: ((ئه‌و چ نینن)) گۆتن: ئه‌ی پێغه‌مبه‌رێ خودێ؛ هنده‌ك جاران ئه‌و تشته‌كی دبێژن و ئه‌و تشت ڕاست ده‌ردكه‌ڤیت، پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((ئه‌جنه‌ ڤێ په‌یڤا ڕاست و دروست (ژ ئه‌سمانان) دبه‌ت و پاشی وه‌كی قدقدا مریشكێ دبه‌ت و دكه‌ته‌ د گوهێ هه‌ڤالێ خۆدا (كو كاهن و فالگرن یێن كو بانگه‌شه‌یا زانینا غه‌یبێ دكه‌ن)، ئه‌و ژی زێده‌تر ژ سه‌د دره‌وان تێكه‌لی وێ په‌یڤا ڕاست و دروست دكه‌ن)).

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ده‌رباره‌ی وان كه‌سێن ده‌نگوباسی ب تشتێن غه‌یبی ل پاشه‌ڕۆژێ دده‌ن پرسیار ژ پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) هاته‌ كرن، ئینا پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: چ پویته‌ و گرنگییێ ب وان نه‌ده‌ن و ئاخڤتنێن وان وه‌رنه‌گرن و بلا بابه‌تێ وان ل ده‌ڤ هه‌وه‌ یێ گرنگ نه‌بیت و سه‌رنجا هه‌وه‌ ڕانه‌كێشیت. وان گۆت: هنده‌ك جاران ئاخڤتنا وان د گه‌ل ژیواری (واقعی) دگونجیت و دهێته‌ڤه‌، وه‌كی بۆ نموونه‌ دێ بێژن فلان تشت كو بابه‌ته‌كێ غه‌یبییه‌ دێ ل فلان هه‌یڤێ و د فلان ڕۆژێدا ڕویده‌ت، پشتی هنگی وه‌كی وان گۆتی دێ هێته‌ڤه‌ و دێ چێبیت. ئینا پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ئه‌جنه‌ وی ده‌نگوباسێ ل ئه‌سمانی گوهلێ بووی ژبه‌ر دكه‌ن، پاشی بۆ هه‌ڤالێن خۆ ژ كاهن و فالگران دئیننه‌ خوار، ئه‌و كاهن سه‌د دره‌وان ل سه‌ر ڤی تشتێ ل ئه‌سمانان گوهلێ بووی زێده‌ دكه‌ت.

فوائد الحديث

پاشڤه‌برن ژ ڕاستده‌رئێخستنا كاهنان و كو ئه‌و تشتێ ئه‌و دبێژن دره‌وه‌ و ئه‌و ژ ده‌ڤ خۆ چێدكه‌ن، خۆ ئه‌گه‌ر هنده‌ك جاران ڕاست بێژن.

پشتی پێغه‌مبه‌ر (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) هاتییه‌ هنارتن؛ ئێدی ئه‌سمان یێن ل به‌ر شه‌یتانان هاتینه‌ پاراستن و ئه‌و نه‌شێن گوهدارییا خۆ تشته‌كی بكه‌ن ژ وه‌حییێ یان هه‌ر تشته‌كێ دی، ئه‌و نه‌بیت یێ تشته‌كی ددزیت ژ گوهداريكرنێ و پاشی ژ گوڕییێن ئاگری (ئه‌و ستێرێن د وان دهێنه‌ وه‌ركرن) ڕزگار دبیت.

ئه‌جنه‌ هنده‌ك مرۆڤان دكه‌نه‌ هه‌ڤالێن خۆ.