ਉਹ ਜਿੰਨੀ ਰੂਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮੁਰਗੀ ਦੇ ਕੂਕ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਝੂਠ…

ਉਹ ਜਿੰਨੀ ਰੂਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮੁਰਗੀ ਦੇ ਕੂਕ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਝੂਠ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਹਜ਼ਰਤ ਆਈਸ਼ਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਤੋਂ ਕੂਹਾਨਾਂ (ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਾਣੀਆਂ ਜਾਂ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ) ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: "ਉਹ ਕਿਸੇ ਕਾਮ ਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ।" ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਏ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ, ਪਰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਉਹ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸੱਚ ਹੁੰਦਾ ਵੀ ਹੈ।" ਤਦ ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਉਹ ਗੱਲਾਂ ਜੋ ਸੱਚੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, « ਉਹ ਜਿੰਨੀ ਰੂਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮੁਰਗੀ ਦੇ ਕੂਕ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਝੂਠ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।"

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਗੁਪਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ:"ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦਿਓ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿਓ।" ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਵਾਕਈ ਹਕੀਕਤ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਗੁਪਤ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਕਹਿ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਦਿਨ ਨੂੰ ਵਾਪਰੇਗੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਗੱਲ ਸੱਚ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।" ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਜਿੰਨਾਤ ਉਹ ਗੱਲਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਸਮਾਨ ਤੋਂ ਸੁਣਦੇ ਹਨ, ਚੁਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੂਹਾਨਾਂ (ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ) ਨੂੰ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੂਹਾਨ ਉਸ ਅਸਲ ਖ਼ਬਰ ਵਿੱਚ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਝੂਠ ਜੋੜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।"

فوائد الحديث

ਕੂਹਾਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜੋ ਕੁਝ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਝੂਠ ਅਤੇ ਬਣਾਉਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਭਲੇ ਹੀ ਕਈ ਵਾਰੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹਕੀਕਤ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੋਵੇ।

ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਵਹੀ ਦੇ ਨਜ਼ੂਲ ਦੇ ਨਾਲ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ੈਤਾਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਵਹੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਰਾਜ਼ੀ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਸੁਣ ਸਕਣ। ਜੋ ਕੋਈ ਚੋਰਾਂ ਵਾਂਗ ਅਸਮਾਨ ਦੀ ਸੁਰੰਗੀ ਸੁਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅੱਗ ਦੇ ਤੀਰਾਂ (ਸ਼ਹਾਬਾਂ) ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ।

ਜਿੰਨਾਤ ਆਪਣੇ ਲਈ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਲੀਆਂ (ਸਹਾਇਕ, ਹਮਦਰਦ ਜਾਂ ਸਾਥੀ) ਚੁਣ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।

التصنيفات

Oneness of Allah's Worship, Issues of Pre-Islamic Era