ਦੁਆ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਹੈ

ਦੁਆ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਹੈ

ਨੁਅਮਾਨ ਬਿਨ ਬਸ਼ੀਰ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੂੰ ਇਹ ਫਰਮਾਉਂਦੇ ਸੁਣਿਆ: "ਦੁਆ ਹੀ ਇਬਾਦਤ ਹੈ," ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਇਹ ਆਯਤ ਪੜ੍ਹੀ: "ਤੁਹਾਡੇ ਰੱਬ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਮੈਨੂੰ ਦੋਆ ਕਰੋ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੀ ਦੁਆ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਾਂਗਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਇਬਾਦਤ ਤੋਂ ਅਹੰਕਾਰ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਦੋਜ਼ਖ਼ ਵਿੱਚ ਝੁਕ ਕੇ ਦਾਖਲ ਹੋਵਾਂਗੇ।'" (ਗਾਫ਼ਿਰ: 60)

[صحيح] [رواه أبو داود والترمذي وابن ماجه وأحمد]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਦਿੱਤੀ ਕਿ **ਦੁਆ** ਹੀ **ਇਬਾਦਤ** ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰਾ ਦਾ ਸਾਰਾ **ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਖਾਲਿਸ** ਹੋਵੇ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਮਸਅਲਤ ਅਤੇ ਮੰਗਾਈ ਦਾ ਦੁਆ ਹੋ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਤੋਂ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਦੇ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖਿਰਤ ਵਿੱਚ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ, ਜਾਂ ਉਹ **ਇਬਾਦਤ ਦੀ ਦੁਆ** ਹੋ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਉਹ ਗੱਲ ਅਤੇ ਕੰਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਜ਼ੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਹਰੀ ਅਤੇ ਖੁਫ਼ੀ ਅਮਲਾਂ, ਦਿਲੋਂ, ਜ਼ਹਨ, ਜਿਸਮ ਜਾਂ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਬਾਦਤਾਂ। ਫਿਰ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਇਸ ਉੱਤੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ: {ਮੈਨੂੰ ਦੁਆ ਕਰੋ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੀ ਦੁਆ ਕਬੂਲ ਕਰਾਂਗਾ। ਜਿਹੜੇ ਮੇਰੀ ਇਬਾਦਤ ਤੋਂ ਅਹੰਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਜ਼ਲੀਲ ਹੋ ਕੇ ਦੋਜ਼ਖ਼ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣਗੇ।} (ਸੂਰਹ ਗਾਫ਼ਿਰ, ਆਯਤ 60)

فوائد الحديث

**ਦੁਆ ਇਬਾਦਤ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਲਈ ਕਰਨਾ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ।**

**ਦੁਆ ਵਿਚ ਬੰਦਗੀ ਦੀ ਅਸਲ ਹਕੀਕਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ — ਇਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਬੇਨਿਆਜ਼ੀ ਅਤੇ ਕੂਦਰਤ ਨੂੰ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦਾ ਹਰ ਲਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਮੁਹਤਾਜ ਹੈ।**

ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਤੋਂ ਅਹੰਕਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੁਆ ਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ **ਸਖ਼ਤ ਵਈਦ (ਚੇਤਾਵਨੀ)** ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ — ਜੋ ਲੋਕ ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਪੁਕਾਰਣ ਤੋਂ ਅਹੰਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ **ਹੱਕੀਰ ਤੇ ਰੁਸਵਾ ਹੋ ਕੇ ਦੋਜ਼ਖ਼ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ**।

التصنيفات

Merits of Supplication