إنَّ الرُّقَى والتَمائِمَ والتِّوَلَةَ شِرْكٌ»: «رقیه و تمیمه‌ها [ی شرک آمیز] و توله شرک است

إنَّ الرُّقَى والتَمائِمَ والتِّوَلَةَ شِرْكٌ»: «رقیه و تمیمه‌ها [ی شرک آمیز] و توله شرک است

از عبدالله بن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «إنَّ الرُّقَى والتَمائِمَ والتِّوَلَةَ شِرْكٌ»: «رقیه و تمیمه‌ها [ی شرک آمیز] و توله شرک است».

[صحیح است]

الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ کارهایی را ذکر می‌کند که انجام آنها شرک است، از جمله: اولا: رقیه؛ سخنانی است که اهل جاهلیت برای شفا به زبان می‌آوردند و حاوی سخنان شرک‌آمیز بود. ثانیا: تمیمه آویزهایی از قبیل مهره و مانند آن است که برای دفع چشم‌زخم از کودکان و حیوانات آویزان می‌کردند. ثالثا: تِوَله؛ که برای جلب محبت یکی از زوجین نسبت به دیگری ساخته می‌شد. این امور از مصادیق شرک هستند، زیرا سبب قرار دادن چیزی است که سبب شرعی نیست و نه با دلیل ثابت شده است و نه با سببی حسی بر مبنای آزمایش و تجربه. اما اسباب شرعی مانند خواندن قرآن یا اسباب حسی مانند داروهایی که مفید بودن آنها با تجربه ثابت شده، جایز است، البته به این اعتقاد که سبب هستند و نفع و ضرر به دست الله است.

فوائد الحديث

محافظت از توحید و عقیده از عواملی که به آن آسیب می‌زنند.

تحریم استفاده از رقیه‌های شرکی و تمیمه‌ها و مهره‌ها و تعویذ محبت.

اعتقاد انسان به این اسباب سه‌گانه شرک اصغر است زیرا چیزی را که سبب نیست به عنوان سبب قرار داده است، اما این اعتقاد که موارد مذکور ذاتا سود و زیان می‌رسانند شرک اکبر است.

هشدار نسبت به انجام اسباب شرکی و حرام.

تحریم رقیه و اینکه از مصادیق شرک است، مگر رقیه‌هایی که مشروع هستند.

باید وابستگی دل فقط به الله باشد، زیرا سود و زیان تنها از سوی اوست و شریکی در این امر ندارد؛ و خیر نمی‌آید مگر از سوی الله و کسی جز الله شر را دفع نمی‌کند.

رُقیهٔ جایز سه شرط دارد: ۱- این اعتقاد وجود داشته باشد که رُقیه سبب است و جز به اذن الله سود نمی‌رساند. ۲- باید از قرآن و نام‌های الله و صفات او و دعاهای نبوی و دعاهای مشروع باشد. ۳- باید با زبانی مفهوم باشد و حاوی طلسم و جادو و جنبل نباشد.

التصنيفات

رقيه شرعى