إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمُ الشِّرْكُ الْأَصْغَرُ» یعنی: «بیشترین چیزی که از آن بر شما بیمناک هستم، شرک اصغر است» گفتند: شرک اصغر چیست ای رسول الله؟ فرمود:…

إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمُ الشِّرْكُ الْأَصْغَرُ» یعنی: «بیشترین چیزی که از آن بر شما بیمناک هستم، شرک اصغر است» گفتند: شرک اصغر چیست ای رسول الله؟ فرمود: «الرِّيَاءُ

از محمود بن لَبید رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمُ الشِّرْكُ الْأَصْغَرُ» یعنی: «بیشترین چیزی که از آن بر شما بیمناک هستم، شرک اصغر است» گفتند: شرک اصغر چیست ای رسول الله؟ فرمود: «الرِّيَاءُ، يَقُولُ اللهُ عز وجل لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِذَا جُزِيَ النَّاسُ بِأَعْمَالِهِمْ: اذْهَبُوا إِلَى الَّذِينَ كُنْتُمْ تُرَاؤُونَ فِي الدُّنْيَا، فَانْظُرُوا هَلْ تَجِدُونَ عِنْدَهُمْ جَزَاءً؟» یعنی: «ریا؛ الله عزوجل در روز قیامت هنگامی که براى مردم پاداش اعمال ايشان داده شود به آنان [یعنی ریاکاران] می‌گوید: به نزد کسانی بروید که در دنیا برای آنان ریاکاری می‌کردید، و ببینید که آیا نزد آنان پاداشی می‌یابید؟».

[حسن] [احمد روایت کرده]

الشرح

پیامبر صلی الله علیه وسلم بیان می‌دارد که بیشترین چیزی که از آن بر امتش هراس دارد، شرک اصغر یعنی ریا است؛ یعنی اینکه برای مردم اعمال [نیک] انجام دهند. سپس دربارهٔ مجازات ریاکاران در روز قیامت خبر داده که به آنان گفته می‌شود: به نزد کسانی بروید که برای آنان کارهای نیک انجام می‌دادید، و ببینید که آیا می‌توانند به شما پاداش دهند و برای آن عمل به شما اجر دهند؟!

فوائد الحديث

واجب بودن اخلاص برای الله عزوجل، و هراس از ریا.

شدت دلسوزى پيامبر صلى الله عليه و سلم براى امت خويش، و كوشش ايشان براى هدايت و نصيحت آنان.

اگر این ترس پیامبر صلی الله علیه وسلم نسبت به صحابه است که سروران نیکوکاران بودند، پس این بیم نسبت به کسانی که بعد از آنان می‌آیند بیشتر است.

التصنيفات

شرک, رحمت رسول الله صلی الله علیه وسلم