Ҳаққи Худованд бар бандагонаш он аст, ки Ӯро ибодат кунанд ва чизеро шарики Ӯ қарор надиҳанд, ва ҳаққи бандагон бар Худованд он аст, ки Ӯ Таъоло онҳоро дар ҳоле,ки ба…

Ҳаққи Худованд бар бандагонаш он аст, ки Ӯро ибодат кунанд ва чизеро шарики Ӯ қарор надиҳанд, ва ҳаққи бандагон бар Худованд он аст, ки Ӯ Таъоло онҳоро дар ҳоле,ки ба Ӯ таъоло шарик қоил нашудаанд азоб надиҳад

Аз Муъоз (Худованд аз ӯ розӣ бод) ривоят аст, ки гуфт: Пушти Паёмбар (Салому дуруди Аллоҳ бар ӯ бод) дар маркабе ки Уфайр ном дошт, нишаста будам. Паёмбар (Салому дуруди Аллоҳ бар ӯ бод) гуфтанд: "Эй Муъоз оё медони ҳаққи Худованд бар бандагонаш ва ҳаққи бандагонаш бар Худованд чист? Гуфтам: Худованд ва Паёмбараш хубтар медонанд. Паёмбар (Салому дуруди Аллоҳ бар ӯ бод) фармуд: "Ҳаққи Худованд бар бандагонаш он аст, ки Ӯро ибодат кунанд ва чизеро шарики Ӯ қарор надиҳанд, ва ҳаққи бандагон бар Худованд он аст, ки Ӯ Таъоло онҳоро дар ҳоле,ки ба Ӯ таъоло шарик қоил нашудаанд азоб надиҳад". Муъоз (Худованд аз ӯ розӣ бод) мегӯяд: гуфтам эй Расули худо! Оё мардумро мужда надиҳам? Паёмбар (Салому дуруди Аллоҳ бар ӯ бод) гуфт: "Башорат надеҳ, ки онҳо ба ин такя (ва танбалӣ) мекунанд".

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

Паёмбари Худо ҳаққи Худованд бар бандагон ва ҳаққи бандагон бар Худовандро ин гуна баён медоранд: ҳаққи Худованд бар бандагон он аст, ки Ӯро танҳо ибодат кунанд ва касеро бо Ӯ Таъоло шарик қарор надиҳанд, ва ҳаққи бандагон бар Худованд он аст, ки касе аз онҳоро, модом ба Худованд касеро шарик қарор намедиҳанд, азоб надиҳад. Сипас Муъоз (Худованд аз ӯ розӣ бод) гуфт: эй Расули Худо! Оё мардумро мужда надиҳам, то аз ин хушхабар хушҳол шаванд? Аммо Паёмбар (Салому дуруди Аллоҳ бар ӯ бод) ӯро аз мужда додан боздоштанд, то мардум ба он такя накунанд, (яъне дар ибодат ва амал кӯтоҳӣ накунанд).

فوائد الحديث

Ҳаққи Худованд, ки бар бандагонаш воҷиб гардонидааст он аст, ки танҳо Худовандро бипарастанд ва чизеро шарики Ӯ Таъоло қарор надиҳанд.

Ҳаққи бандагон бар Худованд, ки Ӯ Таъоло ба унвони фазл ва неъмат бар худ ниҳодааст, ин аст, ки Ӯ Таъоло онҳоро азоб надиҳад ва дохили биҳишт гардонад.

Инҷо муждаи бузурге барои касоне аст, ки танҳо Худовандро мепарастанд ва чизеро бо Ӯ Таъоло шарик қарор намедиҳанд, ва сарнавишташон биҳишти ҷовидон аст.

Муъоз (Худованд аз ӯ розӣ бод) пеш аз вафот, аз тарси онки мабодо дар гуноҳи пинҳонкунандаи илм гирифтор нашавад, ин ҳадисро ривоят кардааст.

Як насиҳат ё огоҳӣ мабнӣ бар адами интишори баъзе аз аҳодис дар миёни баъзе аз мардум аз тарси касоне, ки маънои онро дарк намекунанд. Ин огоҳӣ дар мавриди аҳодисе аст, ки дар он ҳадде аз ҳудуди шариъат ё амале аз амалҳои зарурӣ дар дин набошад.

Муъминоне, ки даст ба гуноҳ мезананд зери ирода ва машиати Худованд ҳастанд, агар бихоҳад онҳоро азоб медиҳад ва агар бихоҳад онҳоро меомурзад ва сипас сарнавишташон биҳишт хоҳад буд.

التصنيفات

Тавҳиди улуҳият, Фазоили тавҳид