?Zandan sakınınız. Çünkü zan (yersiz itham), sözlerin en yalan olanıdır

?Zandan sakınınız. Çünkü zan (yersiz itham), sözlerin en yalan olanıdır

Ebû Hureyre -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur: «Zandan sakınınız. Çünkü zan (yersiz itham), sözlerin en yalan olanıdır. İnsanların gizli yönlerini araştırmayın, ayıplarını öğrenmeye çalışmayın, birbirinize haset etmeyin, birbirinize karşı kin beslemeyin, birbirinize sırt çevirmeyin. Ey Allah'ın kulları! Kardeş olun.»

[Sahih Hadis] [Muttefekun Aleyh]

الشرح

Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- Müslümanlar arasında ayrılık ve düşmanlığa yol açacak bazı şeyleri yasaklamış ve onlara karşı uyarmıştır, Bunlardan bazısı şunlardır: (Zan) Delile dayanmadan kalpte oluşan ithamdır. Sözlerin en yalanı olduğu haber verilmiştir. (Kusurları araştırmak) İnsanların hatalarını göz ya da kulak ile araştırmaktır. (Gizli yönleri araştırmak) Gizli olan şeyleri araştırmaktır. Bu genellikle şer hakkında söylenir. (Haset) Nimetin başkalarına ulaşmasını hoş görmemektir. (Yüz çevirmek) Birbirinden yüz çevirmektir. Müslüman kardeşine ne selam verir, ne de ziyaret eder, (Kin beslemek) Nefret edip hoş görmemek. Başkalarını incitmek, asık suratlı ve kötü davranmak. Sonra Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- Müslümanları birbirleri ile uzlaştıracak kapsamlı bir söz söylemiştir: (Ey Allah'ın kulları! Kardeş olun.) Bundan dolayı kardeşlik, insanlar arasındaki ilişkileri iyileştiren, aralarındaki sevgiyi ve yakınlığı artıran bir bağdır.

فوائد الحديث

Alametleri üzerinde barındıran kimseler hakkında kötü zanda bulunmak kişiye zarar vermez. Müminin akıllı ve zeki olması gerekir ki, kötü ve ahlaksız kişilere aldanmasın.

Hadiste kişinin kalbinde yerleşen ve ısrar ettiği töhmet yasaklanmıştır. Ancak kişi sadece aklına gelip kalbine yerleşmeyen töhmetten sorumlu değildir.

Kusurları araştırmak, haset ve benzeri gibi hususlarla Müslüman bir toplumun fertleri arasında nefret, ilişkilerin kesilmesine sebep olan şeyler haram kılınmıştır.

Nasihat ve arkadaşlık ilişkilerinde Müslümana kardeşçe davranmak nasihat edilmiştir.

التصنيفات

Yerilen Ahlak