الشرح

ابوبکر صدیق ـ رضی الله عنه ـ خبر می‌دهد که مردم این آیه را می‌خوانند: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ لاَ يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ} [مائده: ۱۰۵] (ای کسانى كه ایمان آورده‌ايد به خودتان بپردازید؛ هرگاه شما هدایت‏ یافتید، آن کس كه گمراه شده است به شما زیانی نمی‌‏رساند) و از آن چنین برداشت می‌کنند که انسان فقط باید به اصلاح خود توجه کند و پس از آن گمراهی کسی که گمراه می‌شود، زیانی را متوجه او نمی‌کند و از آنان امر به معروف و نهی از منکر خواسته نشده است! بنابراین، آنان را متوجه نمود که اینگونه نیست، بلکه از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ شنیده‌ است که می‌فرمود: «اگر مردم ستمگر را ببینند و با وجود توانایی بازداشتن او از ظلم، وی را از ظلم بازندارند، نزدیک است که الله همهٔ آنان را گرفتار مجازات فراگیر خود کند؛ هم آنکه مرتکب منکر شده و هم آنکه ساکت نشسته است.