((هه‌ر كه‌سێ ل جهه‌كى ب روينيته‌ خوار، پاشی گۆت: ئه‌ز خۆ ب په‌یڤێن خودێ یێن ته‌مام دپارێزم، ژ خرابییا وی تشتێ ئافراندی، خۆ تشته‌ك زیانێ ناگه‌هینیته‌ وی هه‌تا…

((هه‌ر كه‌سێ ل جهه‌كى ب روينيته‌ خوار، پاشی گۆت: ئه‌ز خۆ ب په‌یڤێن خودێ یێن ته‌مام دپارێزم، ژ خرابییا وی تشتێ ئافراندی، خۆ تشته‌ك زیانێ ناگه‌هینیته‌ وی هه‌تا ئه‌و ژ وی جهی دچیت و باردكه‌ت))

خه‌ولایا كچا حه‌كیمێ سوله‌می (خودێ ژێ ڕازی بیت) دبێژیت: من گوھ ل پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) بوو دگۆت: ((هه‌ر كه‌سێ ل جهه‌كى ب روينيته‌ خوار، پاشی گۆت: ئه‌ز خۆ ب په‌یڤێن خودێ یێن ته‌مام دپارێزم، ژ خرابییا وی تشتێ ئافراندی، خۆ تشته‌ك زیانێ ناگه‌هینیته‌ وی هه‌تا ئه‌و ژ وی جهی دچیت و باردكه‌ت)).

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

پێغه‌مبه‌ر (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) ڕێنیشاندانا ئوممه‌تا خۆ دكه‌ت بۆ وێ ده‌ستگرتن و په‌نابرنا بمفا یا ب وێ هه‌ر تشتێ مرۆڤ ژێ بترسیت نامینیت ئه‌گه‌ر چوو ل جهه‌كی ڕوينشته‌ خوار ، چ ئه‌ڤ چوونه‌ بۆ گه‌شتكرنێ بیت یان بۆ گه‌ڕیان و خۆشییێ بیت یان بۆ هه‌ر مه‌ره‌مه‌كا دی بیت: ئه‌ڤه‌ ژی ب وێ چه‌ندێ كو ده‌ستبگریت و په‌نایێ ببه‌ت بۆ په‌یڤێن خودێ یێن ته‌مام د قه‌در و بها و به‌ره‌كه‌ت و مفایێ خۆدا، ئه‌و په‌یڤێن پاراستی ژ هه‌ر عه‌یب و كێماسییه‌كێ، ژ خرابییا هه‌ر چێكرییه‌كێ خرابی تێدا هه‌بیت، ئه‌گه‌ر ئه‌ڤه‌ گۆت؛ دێ ل وی جهێ لێ مایه‌ڤه‌ هێته‌ پاراستن ژ هه‌ر تشته‌كێ نه‌خۆشییێ بگه‌هینیتێ، هندی ئه‌و لێ بمینیت و ژێ بارنه‌كه‌ت.

فوائد الحديث

خۆپاراستن عیباده‌ته‌، خۆپاراستن ژی دڤێت ب خودێ بتنێ بیت یان ب باشناڤ و سالۆخه‌تێن وی.

دروسته‌ مرۆڤ خۆ ب په‌یڤێن خودێ بپارێزیت، چونكی په‌یڤێن خودێ ژی ئێك ژ سالۆخه‌تێن وینه‌، به‌روڤاژی هندێ مرۆڤ خۆ ب چێكرییه‌كێ وی بپارێزیت؛ ئه‌ڤا هه‌نێ شركه‌.

قه‌در و بها و خێرا ڤێ دوعایێ و به‌ره‌كه‌تا وێ.

خۆپاراستن ب زكران ئه‌گه‌ره‌كه‌ بۆ پاراستنا مرۆڤی ژ خرابییان.

به‌تالكرنا خۆپاراستنا ب هه‌ر تشته‌كێ دی ژ بلی خودێ، ژ ئه‌جنه‌ و سێره‌به‌ند و ده‌جالان و ژ بلی وان.

دروسته‌ هه‌ر كه‌سێ ل جهه‌كی دمینیت، چ ل جهێ خۆ بیت یان ل گه‌شتێ بیت ئه‌و ڤێ دوعایێ بكه‌ت.