إعدادات العرض
هیچ انسانی ظرفی بدتر از شکم خود را پر نکرده است، برای فرزند آدم، چند لقمهای بس است که کمر او را راست نگاه دارد [و قوای بدنش را حفظ کند]، اما اگر ناچار [به غذا خوردن…
هیچ انسانی ظرفی بدتر از شکم خود را پر نکرده است، برای فرزند آدم، چند لقمهای بس است که کمر او را راست نگاه دارد [و قوای بدنش را حفظ کند]، اما اگر ناچار [به غذا خوردن بیشتر] شد، [نباید شکم را کامل پر کند] پس باید یکسوم [آن] برای غذا، یکسوم برای نوشیدنی و یکسوم برای تنفس [و نفَس کشیدن] باشد
مقداد بن معدیکرب رضی الله عنه روایت میکند که گفت: از رسول الله صلیاللهعلیه وسلم شنیدم که میفرمودند: «هیچ انسانی ظرفی بدتر از شکم خود را پر نکرده است، برای فرزند آدم، چند لقمهای بس است که کمر او را راست نگاه دارد [و قوای بدنش را حفظ کند]، اما اگر ناچار [به غذا خوردن بیشتر] شد، [نباید شکم را کامل پر کند] پس باید یکسوم [آن] برای غذا، یکسوم برای نوشیدنی و یکسوم برای تنفس [و نفَس کشیدن] باشد».
الترجمة
العربية বাংলা Bosanski English Español Français Bahasa Indonesia Русский Tagalog Türkçe اردو 中文 हिन्दी ئۇيغۇرچە Hausa Kurdî Português অসমীয়া پښتو Tiếng Việt Македонски O‘zbek Kiswahili ភាសាខ្មែរ ਪੰਜਾਬੀ తెలుగు ไทย Azərbaycan Moore አማርኛ Magyar ქართული ಕನ್ನಡ ગુજરાતી Українська Shqip Кыргызча Kinyarwanda Српски тоҷикӣ Wolof Čeština தமிழ் नेपाली മലയാളം kmr فارسی ms Lietuvių Deutschالشرح
پیامبر گرامی صلیاللهعلیهوسلم ما را به اصلی از اصول پزشکی رهنمون میسازند که همان پیشگیری است؛ راهی که انسان به وسیله آن سلامت خویش را حفظ میکند و آن کمخوری است، انسان باید تنها به اندازهای بخورد که گرسنگیاش را برطرف کند و او را برای انجام کارهای ضروری توانا سازد، بیگمان بدترین ظرفی که پر میشود شکم است؛ زیرا پیامدِ پرخوری، بیماریهای مهلک و بیشماری است که بهصورت زودرس یا دیررس، و درونی یا بیرونی پدیدار میگردد. سپس پیامبر صلیاللهعلیهوسلم میفرمایند: اگر انسان ناچار است سیر بخورد، باید میزان خوراک او یکسوم، نوشیدنی یکسوم و یکسوم دیگر برای تنفس باشد تا دچار تنگی نفس، آسیب و کسالت نشود، و از انجام واجباتی که الله متعال در امر دین و دنیایش بر عهدهاش نهاده بازنماند.فوائد الحديث
اجتناب از زياده روى درخوردن و نوشیدن، بنیادی است جامع برای همه اصول پزشکی، چرا که در فراوانی سیری، بیماریها و رنجورهای بیشماری نهفته است.
هدف از خوردن، حفظ تندرستی و قوّت است و به واسطه این دو، سلامت زندگی به دست میآید.
پر کردن شکم از غذا، هم آسیبهای بدنی و هم آسیبهای دینی به دنبال دارد، عمر رضیاللهعنه میگوید: «از پر بودن شکم بپرهیزید؛ زیرا بدن را فاسد میکند و انسان را از نماز باز میدارد».
احکام خوردن: خوردن از نظر حکم شرعی به اقسام تقسیم میشود:
واجب: آنچه که زندگی به آن حفظ میشود و ترک آن موجب ضرر میگردد. جایز: آنچه بیش از اندازه لازم است و از ضرر آن بیمی نباشد.
حرام: آنچه که ضرر آن یقینی است.
مستحب: آنچه که به وسیله آن بر عبادت و اطاعت الله متعال یاری میجویند. این احکام در حدیث به صورت خلاصه در سه مرحله بیان شده است: یکم: پر کردن شکم، دوم: چند لقمه که قوای بدن را حفظ کند،
سوم: تقسیم ظرفیت شکم به سه بخش برای غذا، نوشیدنی و نفس، تمام اینها در صورتی است که نوع خوراک، حلال باشد.
این حدیث یکی از قواعد پزشکی است و از آنجا که علم پزشکی بر سه اصل استوار است: حفظ قوا، پرهیز (حمیه) و دفع فضولات (استفراغ)، این حدیث بر دو مورد اول احاطه دارد، همانگونه که الله متعال میفرمایند: «و بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید که او اسرافکاران را دوست نمیدارد» [الأعراف: 31].
این شریعت کامل، مصالح انسان را در دین و دنیای او در بر دارد.
از جملۀ علوم شرعی، اصول پزشکی و انواعی از آن است؛ چنانکه در مورد عسل و سیاه دانه (حبة السوداء) نیز احادیث وارد شده است.
احکام شریعت سرشار از حکمت است و بر دفع مفاسد و جلب مصالح استوار گردیده است.
التصنيفات
مذمت هوس و شهوت ها