((ژ من ڤه‌گێڕن و به‌لاڤ بكه‌ن ئه‌گه‌ر خۆ ئایه‌ته‌كا ب تنێ بیت، ئاخڤتنان ژ به‌نو ئیسرائیلییان ڤه‌گوهێزن و چ ل سه‌ر هه‌وه‌ نینه‌ (ماده‌م دژی قورئان و…

((ژ من ڤه‌گێڕن و به‌لاڤ بكه‌ن ئه‌گه‌ر خۆ ئایه‌ته‌كا ب تنێ بیت، ئاخڤتنان ژ به‌نو ئیسرائیلییان ڤه‌گوهێزن و چ ل سه‌ر هه‌وه‌ نینه‌ (ماده‌م دژی قورئان و فه‌رمووده‌یان نینه‌) و هه‌ر كه‌سێ ب مه‌ره‌م دره‌وه‌كێ ب زار ده‌ڤێ من بكه‌ت؛ بلا جهه‌كی بۆ خۆ ل ناڤ ئاگرێ جه‌هنه‌مێ ئاماده‌ بكه‌ت))

ژ عه‌بدولڵاهێ كوڕێ عه‌مری (خودێ ژ هه‌ردووکان ڕازی بیت) ژ پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((ژ من ڤه‌گێڕن و به‌لاڤ بكه‌ن ئه‌گه‌ر خۆ ئایه‌ته‌كا ب تنێ بیت، ئاخڤتنان ژ به‌نو ئیسرائیلییان ڤه‌گوهێزن و چ ل سه‌ر هه‌وه‌ نینه‌ (ماده‌م دژی قورئان و فه‌رمووده‌یان نینه‌) و هه‌ر كه‌سێ ب مه‌ره‌م دره‌وه‌كێ ب زار ده‌ڤێ من بكه‌ت؛ بلا جهه‌كی بۆ خۆ ل ناڤ ئاگرێ جه‌هنه‌مێ ئاماده‌ بكه‌ت)).

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

پێغەمبەر (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) فه‌رمانێ دكه‌ت ب به‌لاڤكرنا زانینێ ژ وی ژ قورئانێ یان سوننه‌تێ، خۆ ئه‌گه‌ر تشته‌كێ كێم ژی بیت، وه‌كی ئایه‌ته‌كێ یان فه‌رمووده‌یه‌كێ، ب وی مه‌رجی ئه‌و كه‌سێ ڤێ زانینێ دگه‌هینیت بزانیت چ دگه‌هینیت و گازی بۆ دكه‌ت. پاشی پێغەمبەری (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) دیار كر كو ڤه‌گێڕان ژ به‌نو ئیسرائیلییان بۆ وی تشتێ ب سه‌رێ وان هاتی كاره‌كێ دروست و ئاساییه‌، به‌لێ نابیت ئه‌ڤ ڤه‌گێڕانه‌ دژی شه‌ریعه‌تێ مه‌ بن. پاشی پێغەمبەری (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) هشیاركرن ژ وێ ئێكێ كر مرۆڤ دره‌وێ ل سه‌ر وی بكه‌ت (ئانكو ژ دره‌و ئاخڤتنه‌كێ بده‌ته‌ پال وی و وی ئه‌و ئاخڤتن نه‌كربیت) و هه‌ر كه‌سێ ب مه‌ره‌م دره‌وه‌كێ ب زار ده‌ڤێ ویڤه‌ بكه‌ت؛ بلا جهه‌كی بۆ خۆ ل ناڤ ئاگرێ جه‌هنه‌مێ ئاماده‌ بكه‌ت.

فوائد الحديث

هاندان ل سه‌ر گه‌هاندنا شه‌ریعه‌تێ خودێ و كو ئه‌و چه‌ند ل سه‌ر مرۆڤییه‌ یا مرۆڤی ژبه‌ركری و تێگه‌هشتی، خۆ ئه‌گه‌ر تشته‌كێ كێم ژی بیت.

پێدڤییه‌ مرۆڤ داخوازا زانینا شه‌رعی بكه‌ت و خۆ شاره‌زا بكه‌ت، دا بشێت ب ڕه‌نگه‌كێ دروست عیباده‌تێ خودێ بكه‌ت و شه‌ریعه‌تێ وی بگه‌هینیت.

پێدڤییه‌ مرۆڤ خۆ ژ دروستییا هه‌ر فه‌رمووده‌یه‌كا ڤه‌دگێڕیت یان به‌لاڤ دكه‌ت پشتڕاست بكه‌ت، ئه‌ڤه‌ ژی وه‌ك هشیاربوونه‌ك ژ هندێ بچیته‌ د بن ڤێ گه‌فا دژوارڤه‌.

هاندان ل سه‌ر ڕاستگۆییێ د ئاخڤتنێدا و هشیاربوونێ د ڤێ ئاخڤتنێدا، هه‌تا نه‌كه‌ڤیته‌ د ناڤ دره‌وێدا، ب تایبه‌تی ژی د شه‌ریعه‌تێ خودایێ مه‌زندا.