لَا تُطْرُونِي كَمَا أَطْرَتِ النَّصَارَى ابْنَ مَرْيَمَ؛ فَإِنَّمَا أَنَا عَبْدُهُ، فَقُولُوا: عَبْدُ اللهِ وَرَسُولُهُ»: «در ستایش من زیاده‌روی نکنید چنانکه…

لَا تُطْرُونِي كَمَا أَطْرَتِ النَّصَارَى ابْنَ مَرْيَمَ؛ فَإِنَّمَا أَنَا عَبْدُهُ، فَقُولُوا: عَبْدُ اللهِ وَرَسُولُهُ»: «در ستایش من زیاده‌روی نکنید چنانکه نصرانیان در ستایش فرزند مریم از حد گذشتند، زیرا همانا من بندهٔ الله هستم، پس بگویید: بندهٔ الله و فرستادهٔ اوست

از عمر بن خطاب رضی الله عنه روایت است که گفت: شنیدم که پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌فرمود: «لَا تُطْرُونِي كَمَا أَطْرَتِ النَّصَارَى ابْنَ مَرْيَمَ؛ فَإِنَّمَا أَنَا عَبْدُهُ، فَقُولُوا: عَبْدُ اللهِ وَرَسُولُهُ»: «در ستایش من زیاده‌روی نکنید چنانکه نصرانیان در ستایش فرزند مریم از حد گذشتند، زیرا همانا من بندهٔ الله هستم، پس بگویید: بندهٔ الله و فرستادهٔ اوست».

[صحیح است] [به روایت بخاری]

الشرح

پیامبر صلی الله علیه وسلم از افراط و عبور از حد و حدود شرع در مدح و توصیف ایشان به اوصاف و افعال مخصوص الله تعالی یا ادعای غیب‌دانی ایشان یا به فریادن خواندن او همراه الله تعالی نهی می‌کند، چنانکه نصرانیان دربارهٔ عیسی بن مریم علیه السلام چنین رفتاری داشتند. سپس بیان می‌دارد که بنده‌ای از بندگان الله است و امر می‌کند که دربارهٔ ایشان بگوییم: او بندهٔ الله و فرستادهٔ اوست.

فوائد الحديث

هشدار دربارهٔ عبور از حد و حدود شرعی در بزرگداشت و ستایش؛ زیرا این کار منجر به شرک خواهد شد.

آنچه پیامبر صلی الله علیه وسلم درباره‌اش هشدار داده‌ است، در این امت رخ داده و گروهی دربارهٔ پیامبر صلی الله علیه و سلم و گروهی دربارهٔ اهل بیت ایشان و همچنین گروهی دربارهٔ اولیاء الله دچار غلو شدند و به این ترتیب گرفتار شرک شدند.

رسول الله صلی الله علیه وسلم خود را چنین وصف نموده که بندهٔ الله است؛ تا بیان دارد که او بنده‌ای تربیت‌شده‌ای الله است؛ و جایز نیست که هیچیک از ویژگی‌های ربوبیت و پروردگاری برای ایشان قرار داده شود.

رسول الله صلی الله علیه وسلم خود را اینگونه وصف نموده که فرستادهٔ الله است؛ تا بیان دارد که او فرستاده‌ای از سوی الله است، بنابراین باید سخن او را راست شمرد و از وی پیروی کرد.

التصنيفات

توحيد الوهيت