ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧੀਕ ਸਿਫ਼ਤ ਨਾ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਨਸਾਰਾ (ਈਸਾਈਆਂ) ਨੇ ਮਰਯਮ ਦੇ ਬੇਟੇ (ਈਸਾ ਅਲੈਹਿਸ-ਸਲਾਮ) ਦੀ ਕੀਤੀ ਸੀ; ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼…

ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧੀਕ ਸਿਫ਼ਤ ਨਾ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਨਸਾਰਾ (ਈਸਾਈਆਂ) ਨੇ ਮਰਯਮ ਦੇ ਬੇਟੇ (ਈਸਾ ਅਲੈਹਿਸ-ਸਲਾਮ) ਦੀ ਕੀਤੀ ਸੀ; ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਬੰਦਾ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਹੋ: ‘ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਬੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਰਸੂਲ।’

ਉਮਰ ਬਿਨ ਖ਼ੱਤਾਬ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਮੈਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੂੰ ਇਹ ਫਰਮਾਂਦੇ ਸੁਣਿਆ: "ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧੀਕ ਸਿਫ਼ਤ ਨਾ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਨਸਾਰਾ (ਈਸਾਈਆਂ) ਨੇ ਮਰਯਮ ਦੇ ਬੇਟੇ (ਈਸਾ ਅਲੈਹਿਸ-ਸਲਾਮ) ਦੀ ਕੀਤੀ ਸੀ; ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਬੰਦਾ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਹੋ: ‘ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਬੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਰਸੂਲ।’"

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਵਿੱਚ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਇਆ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਖਾਸ ਸਿਫ਼ਾਤਾਂ ਜਾਂ ਅਮਲਾਂ ਨਾਲ ਵਰਨਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿ ਉਹ ਗੈਬ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਕਾਰਿਆ ਜਾਵੇ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਸਾਰਾ ਨੇ ਈਸਾ ਬਿਨ ਮਰਯਮ (ਅਲੈਹਿਸ-ਸਲਾਮ) ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਟ ਵਾਟ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਬੰਦਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬੰਦਾ ਹਨ, ਅਤੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਇਹ ਕਹੀਏ: ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਬੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਰਸੂਲ।

فوائد الحديث

ਸ਼ਰਈ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਅਜ਼ੀਮ (ਵਡਿਆਈ) ਅਤੇ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਗੱਲ ਸ਼ਿਰਕ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜਿਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਚੇਤਾਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਇਸ ਉੱਮਤ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ — ਇੱਕ ਜਮਾਤ ਨੇ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਬਾਰੇ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੁਜ਼ਰ ਜਾਦਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਨੇ ਅਹਲ-ਅਲ-ਬੈਤ ਬਾਰੇ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜਮਾਤ ਨੇ ਅਉਲਿਆ (ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ) ਬਾਰੇ — ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਸ਼ਿਰਕ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਏ।

ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਬੰਦੇ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਵਾਜ਼ੇਹ ਕਰ ਦੇਣ ਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਚੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਬੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਸਤੇ ਰੱਬ ਦੀ ਖਾਸ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਵੀ ਮੁਸੱਰਫ਼ (ਅਰਪਿਤ) ਕਰਨਾ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ।

ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਰਸੂਲ ਵਜੋਂ ਵਰਨਿਤ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਰਸੂਲ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਮਾਨ ਲਾਉਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

التصنيفات

Oneness of Allah's Worship