((هوین زێده‌گاڤییێ د په‌سنكرنا مندا نه‌كه‌ن و من ژ ئاستێ من مه‌زنتر لێ نه‌كه‌ن وه‌كی فه‌ڵه‌یان زێده‌گاڤی د عیسایێ كوڕێ مه‌ریه‌مێدا كری، چونكی ئه‌ز ب تنێ…

((هوین زێده‌گاڤییێ د په‌سنكرنا مندا نه‌كه‌ن و من ژ ئاستێ من مه‌زنتر لێ نه‌كه‌ن وه‌كی فه‌ڵه‌یان زێده‌گاڤی د عیسایێ كوڕێ مه‌ریه‌مێدا كری، چونكی ئه‌ز ب تنێ عه‌بدێ خودێ مه‌، له‌وا هوین بێژین: عه‌بدێ خودێیه‌ و پێغه‌مبه‌رێ وییه‌))

ژ عومەرێ كوڕێ خه‌طابی (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت کو: وی گوھ ل پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) بوو دگۆت: ((هوین زێده‌گاڤییێ د په‌سنكرنا مندا نه‌كه‌ن و من ژ ئاستێ من مه‌زنتر لێ نه‌كه‌ن وه‌كی فه‌ڵه‌یان زێده‌گاڤی د عیسایێ كوڕێ مه‌ریه‌مێدا كری، چونكی ئه‌ز ب تنێ عه‌بدێ خودێ مه‌، له‌وا هوین بێژین: عه‌بدێ خودێیه‌ و پێغه‌مبه‌رێ وییه‌)).

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

پێغەمبەر (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) پاشڤه‌برنێ ژ زێده‌گاڤیكرن و ده‌ربازكرنا سنوورێ شه‌رعی دكه‌ت د په‌سن و سالۆخه‌تكرنا وی ب هنده‌ك سالۆخه‌تێن تایبه‌ت ب خودایێ مه‌زن و كاروكریارێن ویڤه‌، یان ب وێ ئێكێڤه‌ كو ئه‌و غه‌یبێ دزانیت، یان د گه‌ل خودێ دوعا ژ وی ژی بهێنه‌ كرن و گازی وی ژی بهێته‌ كرن، هه‌روه‌كی كا چاوا فه‌ڵه‌یان ئه‌ڤ كاره‌ د گه‌ل عیسایێ كوڕێ مه‌ریه‌مێ (سلاڤ لێ بن) كری. پاشی دیار كر كو ئه‌و عه‌بده‌كه‌ ژ عه‌بدێن خودێ و فه‌رمان ل مه‌ كر ئه‌م ده‌رباره‌ی وی بێژین: عه‌بدێ خودێ و پێغه‌مبه‌رێ وییه‌.

فوائد الحديث

هشیاركرن ژ ده‌ربازكرنا سنوورێ شه‌رعی د مه‌زنكرن و په‌سنكرنێدا، چونكی ئه‌ڤ چه‌نده‌ دێ سه‌ركێشیت بۆ شركێ.

ئه‌و تشتێ پێغەمبەری (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) هشیاركرن ژێ كری؛ د ناڤ ڤێ ئوممه‌تێدا په‌یدا بوو، ڤێجا كۆمه‌كێ زێده‌گاڤی د پێغەمبەرێ خودێدا كر (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن)، كۆمه‌كا دی زێده‌گاڤی د مالباتا ویدا كر، كۆمه‌كا دی زێده‌گاڤی د وه‌لییێن خودێدا كر و ب ڤی كارێ خۆ كه‌ڤتنه‌ د شركێدا.

پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) خۆ وه‌سا سالۆخه‌تكر كو ئه‌و عه‌بدێ خودێیه‌، ئه‌ڤه‌ ژی بۆ هندێ دا دیار بكه‌ت كو ئه‌و ژی ئێك ژ عه‌بدێن خودێیه‌ و چێنابیت تشته‌ك ژ تایبه‌تمه‌ندییێن خودێ بۆ وی بهێنه‌ دانان.

پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) خۆ وه‌سا سالۆخه‌تكر كو ئه‌و پێغه‌مبه‌رێ خودێیه‌، ئه‌ڤه‌ ژی بۆ هندێ دا دیار بكه‌ت كو ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ یێ ژ ده‌ڤ خودێ هاتییه‌ هنارتن، له‌وا پێدڤییه‌ بهێته‌ ڕاستده‌رئێخستن و دویڤچوونا وی بهێته‌ كرن.