إِنَّ رِجَالًا يَتَخَوَّضُونَ فِي مَالِ اللهِ بِغَيْرِ حَقٍّ، فَلَهُمُ النَّارُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»: «مردانى هستند كه به ناحق در مال الله دست مى‌برند، براى آنان…

إِنَّ رِجَالًا يَتَخَوَّضُونَ فِي مَالِ اللهِ بِغَيْرِ حَقٍّ، فَلَهُمُ النَّارُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»: «مردانى هستند كه به ناحق در مال الله دست مى‌برند، براى آنان در روز قيامت آتش [دوزخ] است

از خَوله انصاریه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت: شنیدم که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ‌ـ فرمود: «إِنَّ رِجَالًا يَتَخَوَّضُونَ فِي مَالِ اللهِ بِغَيْرِ حَقٍّ، فَلَهُمُ النَّارُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»: «مردانى هستند كه به ناحق در مال الله دست مى‌برند، براى آنان در روز قيامت آتش [دوزخ] است».

[صحیح است] [به روایت بخاری]

الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ از مردمی خبر می‌دهد که به ناحق در اموال مسلمانان دست می‌برند و تصرف می‌کنند و از آن برمی‌دارند؛ و این معنایی عام در مورد مال از حیث جمع و کسب آن از طریق حرام و هزینه کردن آن جاهای نادرست دارد؛ و شامل خوردن مال یتیم و اموال وقف و خیانت در امانت و برداشتن به ناحق از اموال عمومی می‌شود. سپس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر می‌دهد که جزای آنان در روز قیامت، آتش دوزخ است.

فوائد الحديث

مالی که در دست مردم است، در حقیقت مال الله است که آن را به ایشان سپرده است تا با روش‌های مشروع خرج کنند و از تصرف باطل در آن خودداری نمایند و این شامل والیان و مسئولان و سایر مردم می‌شود.

سخت‌گیری شرع در اموال عمومی و اینکه اگر کسی مسئولیتی در این زمینه بر عهده گرفت، در روز قیامت دربارهٔ جمع‌آوری و نحوه‌ی هزینه کردن آن محاسبه خواهد شد.

این وعید و تهدید کسانی را هم شامل می‌شود که در مال خود یا مال دیگری تصرف غیر شرعی داشته باشد.

التصنيفات

فضائل و آداب, نكوهش دوست داشتن دنيا