((هنده‌ك زه‌لام ب نه‌حه‌قی ده‌ستوه‌ردانێ د مالێ خودێدا دكه‌ن، ل ڕۆژا قیامه‌تێ ئاگر بۆ وانه‌))

((هنده‌ك زه‌لام ب نه‌حه‌قی ده‌ستوه‌ردانێ د مالێ خودێدا دكه‌ن، ل ڕۆژا قیامه‌تێ ئاگر بۆ وانه‌))

ژ خه‌ولایا ئه‌نصاڕی (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: من گوهـ ل پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) بوو دگۆت: ((هنده‌ك زه‌لام ب نه‌حه‌قی ده‌ستوه‌ردانێ د مالێ خودێدا دكه‌ن، ل ڕۆژا قیامه‌تێ ئاگر بۆ وانه‌)).

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

پێغه‌مبه‌ر (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) به‌حسێ هنده‌ك كه‌سان دكه‌ت كو ب نه‌حه‌قی ده‌ستوه‌ردانێ د مال و سامانێ موسلماناندا دكه‌ن و وی مالی ب نه‌حه‌قی وه‌ردگرن، ئه‌ڤه‌ ژی ڕامانه‌كا گشتییه‌ ده‌رباره‌ی مال و سامانی ژ لایێ كۆمكرن و بده‌ستڤه‌ئینانا وی ئه‌گه‌ر ب ڕێكه‌كا حه‌لال نه‌بیت، دیسان نه‌مه‌زاختنا وی د جهێن وی یێن دروستدا، خوارنا مالێ ئێتیمان و خوارنا مالێن وه‌فقێ و ڕه‌دكرن (و ئینكاركرنا) ئه‌مانه‌تان و وه‌رگرتنا مالێ گشتی ب نه‌حه‌قی ژی هه‌می دچنه‌ د بن ڤێ چه‌ندێڤه‌. پاشی پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) به‌حسێ هندێ كر كو جزایێ ڤان كه‌سان ل ڕۆژا قیامه‌تێ ئاگرێ جه‌هنه‌مێیه‌.

فوائد الحديث

ئه‌و مال و سامانێ د ده‌ستێ خه‌لكیدا؛ مالێ خودێیه‌، خودێ ئه‌و مال یێ كرییه‌ د ده‌ستێ واندا؛ دا ب ڕێكێن دروست بمه‌زێخن و خۆ ژ مه‌زاختنا وی ب ڕیكێن نه‌دروست بده‌نه‌ پاش، ئه‌ڤه‌ ژی یا گشتییه‌ و مه‌زن و كاربده‌ستان و ژ بلی وان ژ خه‌لكی هه‌مییێ بخۆڤه‌ دگریت.

شه‌ریعه‌تی گه‌له‌ك گرنگی ب مالێ گشتی دایه‌ و بابه‌تێ وێ مه‌زن دانایه‌ و كو هه‌ر كه‌سێ به‌رپرسیاره‌تییا تشته‌ك ژ وی بكه‌ڤیته‌ د ده‌ستیدا؛ ل ڕۆژا قیامه‌تێ دێ لێپرسین د گه‌ل وی هێته‌ كرن ل سه‌ر چاوانییا بده‌ستڤه‌ئینان و مه‌زاختنا وی.

ئه‌ڤ گه‌فه‌ وی كه‌سی ژی بخۆڤه‌ دگریت یێ ب ڕێكه‌كا نه‌یا دروست ده‌ستوه‌ردانێ د مال و سامانیدا دكه‌ت، چ ئه‌ڤ ماله‌ یێ وی بیت یان مالێ کەسەکێ دی ‌بیت.