براى مسلمان جایز نيست كه بيشتر از سه شب برادر مسلمانش را هجران كند، (و هنگامى كه) به همديگر ميرسند، اين روى بر مى گرداند، و او روى بر مى گرداند، و نيكوكارترين آنان كسى…

براى مسلمان جایز نيست كه بيشتر از سه شب برادر مسلمانش را هجران كند، (و هنگامى كه) به همديگر ميرسند، اين روى بر مى گرداند، و او روى بر مى گرداند، و نيكوكارترين آنان كسى است كه شروع به سلام كردن مى كند.

ابو ايوب الانصارى - رضى الله عنه - روايت مى كند كه رسول الله - صلى الله عليه و سلم - فرمودند: "براى مسلمان جایز نيست كه بيشتر از سه شب برادر مسلمانش را هجران كند، (و هنگامى كه) به همديگر ميرسند، اين روى بر مى گرداند، و او روى بر مى گرداند، و نيكوكارترين آنان كسى است كه شروع به سلام كردن مى كند".

[صحیح است] [متفق علیه]

الشرح

حدیث مذکور از اینکه مسلمانی با برادر مسلمانش بیش از سه روز قهر نموده و او را ترک کند، نهی می کند. در ادامه قهر کردن آنها را چنین توصیف می کند که وقتی همدیگر را می بینند از یکدیگر رو گردانده و به هم سلام نمی کنند و با هم حرف نمی زنند. و از آن چنین بر می آید که قهر کردن با او تا سه روز یا کمتر از آن مباح است؛ تا طبیعت بشری هم رعایت شود. چون خشم و غضب و بدخلقی در سرشت انسان نهفته است. به همین دلیل قهر کردن به مدت سه روز بخشیده شده تا در این مدت از کدورت به وجود آمده کاسته شده و بر طرف شود. و مراد از ترک کردن او که بیش از سه روز مذمت شده، ترک وی به خاطر حظ نفس و خواهشات نفسانی است؛ اما ترک گنه کاران و اهل بدعت و دوستان بد و ناباب مقید به وقتی نمی باشد بلکه وابسته به سببی است که با از بین رفتن آن، مدت آن به پایان می رسد. و در پایان می فرماید: در میان دو مسلمانی که با هم قطع رابطه کرده اند، بهترین شان کسی است که تلاش کند آشتی برقرار کند و مدت قهر به پایان برسد و آغازگر سلام باشد.

فوائد الحديث

آنچه كه مربوط به امور دنيوى مى باشد، هجران مسلمان (بخاطر آنها) بيشتر از سه روز حرام است.

فضيلت كسى كه شروع به سلام كردن برادرش مى كند، و آنچه كه در بين آنان از هجران و قطع رابطه وجود دارد، از بين مى برد.

فضيلت سلام كردن، واينكه سلام آنچه كه در درون ها نهفته است را از بين مى برد، و اينكه نشانه ايست براى محبت و دوستى.

التصنيفات

فضائل و آداب, هجرت و شرط هاى آن, آداب سلام كردن و اجازه گرفتن