ਅਸੀਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨਾਲ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹਰ ਹਾਲਤ — ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਆਸਾਨ, ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਤਕਲੀਫ਼ — ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਣਨ…

ਅਸੀਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨਾਲ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹਰ ਹਾਲਤ — ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਆਸਾਨ, ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਤਕਲੀਫ਼ — ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨਗੇ।

ਹਜ਼ਰਤ ਉਬਾਦਾ ਬਿਨੁ ਸਾਮਿਤ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਅਸੀਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨਾਲ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹਰ ਹਾਲਤ — ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਆਸਾਨ, ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਤਕਲੀਫ਼ — ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨਗੇ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਰਸਾਤ (ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀਆਂ) ਦੀ ਬਕਾਇਦਗੀ ਕਰਾਂਗੇ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਹੱਕ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੱਚ ਬੋਲਾਂਗੇ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਹੋਈਏ, ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਮੰਨ-ਮੰਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਾਂਗੇ।

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਹਾਬਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਅਦਾ ਅਤੇ ਅਹਦ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹੁਕੂਮਤ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਰਾਹਬਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਅਤੇ ਆਗਿਆ ਕਰਨਗੇ — ਚਾਹੇ ਹਾਲਾਤ ਕਿੰਨੇ ਵੀ ਆਸਾਨ ਜਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਣ, ਗਰੀਬੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਅਮੀਰੀ, ਤੇ ਚਾਹੇ ਉਹ ਹੁਕਮ ਉਸਨੂੰ ਪਸੰਦ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਾਪਸੰਦ।ਭਾਵੇਂ ਵਲਾਇਤਦਾਰ (ਅਧਿਕਾਰੀ) ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ, ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਵਸੂਲਾਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਪਣੇ ਲਈ ਰੱਖ ਲੈਂ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਬੁਹਤਾਨੀ ਅਤੇ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਫਿਤਨਾ ਅਤੇ ਬਰਬਾਦੀ, ਉਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ੁਲਮ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗੀ।ਇਸਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਸੱਚ ਬੋਲਣਗੇ, ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਲਈ ਖ਼ਾਲਿਸ, ਕਿਸੇ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜੋ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿੰਦਾ ਕਰੇ।

فوائد الحديث

ਹੁਕੂਮਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਆਗਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ—ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਫਰਕਿਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ।

ਹੁਕੂਮਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਆਗਿਆ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਜਦ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਨਾਫਰਮਾਨੀ ਦਾ ਹੁਕਮ ਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਣ। ਇਹ ਆਗਿਆ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ — ਚਾਹੇ ਵਕਤ ਆਸਾਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਖੁਸ਼ੀ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਦੁੱਖ ਵਾਲਾ।

ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਸੱਚ ਬੋਲਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਅਸੀਂ ਕਿੱਥੇ ਵੀ ਹੋਈਏ, ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।

التصنيفات

Shariah-approved Politics, Rebelling against the Muslim Ruler