لَا تَسُبُّوا الْأَمْوَاتَ، فَإِنَّهُمْ قَدْ أَفْضَوْا إِلَى مَا قَدَّمُوا»: «به مردگان ناسزا نگوييد، زیرا آنها به نتيجهٔ اعمال خود رسيده‌اند

لَا تَسُبُّوا الْأَمْوَاتَ، فَإِنَّهُمْ قَدْ أَفْضَوْا إِلَى مَا قَدَّمُوا»: «به مردگان ناسزا نگوييد، زیرا آنها به نتيجهٔ اعمال خود رسيده‌اند

از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «لَا تَسُبُّوا الْأَمْوَاتَ، فَإِنَّهُمْ قَدْ أَفْضَوْا إِلَى مَا قَدَّمُوا»: «به مردگان ناسزا نگوييد، زیرا آنها به نتيجهٔ اعمال خود رسيده‌اند».

[صحیح است] [به روایت بخاری]

الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ به بیان حرمت دشنام دادن و بد و بیراه گفتن به مردگان و آبرو ریختن از آنان پرداخته و آن را از مصادیق بداخلاقی دانسته است؛ زیرا آنان به نتیجهٔ آنچه انجام داده‌اند - خوب بوده یا بد - رسیده‌اند و این بدگویی به آنان نمی‌رسد بلکه فقط زندگان را آزار می‌دهد.

فوائد الحديث

حدیث دال بر تحریم دشنام دادن و بد و بیراه گفتن به مردگان است.

ترک دشنام دادن به مردگان جهت مراعات مصلحت زندگان و محافظت از سالم ماندن جامعه از دشمنی و کینه‌ورزی.

حکمت از نهی دشنام دادن آنها این است که آنان به نتیجهٔ کاری که می‌کردند و اعمالی که از پیش فرستاده‌اند رسیده‌اند، بنابراین دشنام دادن آنان سودی ندارد و باعث آزار و اذیت خویشاوندان زنده‌ی او می‌شود.

شایسته‌ی انسان نیست سخنی به زبان آورد که مصلحتی در آن نباشد.

التصنيفات

فضائل و آداب, مرگ و احكام آن