ئەگەر کەسێک هات و ویستی یەکڕیزی ئێوە پەرتەوازە بکات وناکۆکی بخاتە نێوانتان ؛ لەكاتێكدا ئێوە ڕێككەوتوون لەسەر یەك پیاو (کە خەلیفەتانە -ئەمیرتانە-)، ئەوا ئەو کەسە…

ئەگەر کەسێک هات و ویستی یەکڕیزی ئێوە پەرتەوازە بکات وناکۆکی بخاتە نێوانتان ؛ لەكاتێكدا ئێوە ڕێككەوتوون لەسەر یەك پیاو (کە خەلیفەتانە -ئەمیرتانە-)، ئەوا ئەو کەسە بکوژن

لە عەرفەجەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: گوێم لە پێغەمبەری خودا بوو -صلى اللە علیە وسلم- کە دەیفەرموو: «ئەگەر کەسێک هات و ویستی یەکڕیزی ئێوە پەرتەوازە بکات وناکۆکی بخاتە نێوانتان ؛ لەكاتێكدا ئێوە ڕێككەوتوون لەسەر یەك پیاو (کە خەلیفەتانە -ئەمیرتانە-)، ئەوا ئەو کەسە بکوژن».

[صەحیحە] [موسلیم گێڕاویەتیەوە]

الشرح

پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ڕوونیدەكاتەوە ئەگەر مسوڵمانان یەكدەنگ بوون لەسەر یەك بەیعەتدان بە یەك فەرمانڕەوا و یەك كۆمەڵ بوون، پاشان كەسێك بێت و بیەوێت ڕكابەری ئەم فەرمانڕەوایە بكات ودەسەڵاتی لێوەربگرێتەوە، وپەرتەوازەیی بخاتە نێو ڕیزی مسوڵمانانەوە بۆئەوەی دابەش بن بۆ سەر چەند كۆمەڵێك، ئەوا واجبە لەسەر مسوڵمانان ڕێگری لێبكەن ودژی بجەنگن ؛ بۆ دوورخستنەوەی شەڕ وزیانی وبۆ پاراستنی خوێنی مسوڵمانان.

فوائد الحديث

واجبێتی گوێگرتن وگوێڕایەڵی بۆ کاربەدەستی مسوڵمان، وحەرامێتی دەرچوون دژی.

ئەوەی دەربچێت دژی كۆمەڵی مسوڵمانان وپێشەوایان کە کۆکن لە سەری، ئەوا دەبێت ڕووبەڕووی كەسی دەرچوو ببنەوە ؛ ئەگەر هەر کەسێک بێت ولە هەر پلەوپایە وبنەماڵەیەک بێت.

ئامۆگاری کردن بە یەکدەنگی وكۆبوونەوە، ونەهی کردن لە ناکۆکی وجیاوازی.

التصنيفات

دەرچوون دژی پێشەوا (ئیمام)