إِذَا الْتَقَى الْمُسْلِمَانِ بِسَيْفَيْهِمَا فَالْقَاتِلُ وَالْمَقْتُولُ فِي النَّارِ»: «هرگاه دو مسلمان با شمشیرهای‌شان با هم رویارو شوند، قاتل و مقتول [هر دو]…

إِذَا الْتَقَى الْمُسْلِمَانِ بِسَيْفَيْهِمَا فَالْقَاتِلُ وَالْمَقْتُولُ فِي النَّارِ»: «هرگاه دو مسلمان با شمشیرهای‌شان با هم رویارو شوند، قاتل و مقتول [هر دو] در دوزخند

از ابوبَکره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ می‌فرمود: «إِذَا الْتَقَى الْمُسْلِمَانِ بِسَيْفَيْهِمَا فَالْقَاتِلُ وَالْمَقْتُولُ فِي النَّارِ»: «هرگاه دو مسلمان با شمشیرهای‌شان با هم رویارو شوند، قاتل و مقتول [هر دو] در دوزخند» گفتم: یا رسول الله، این یکی قاتل است، مقتول چرا به دوزخ بیفتد؟ فرمود: «إِنَّهُ كَانَ حَرِيصًا عَلَى قَتْلِ صَاحِبِهِ»: «او هم بر کشتن طرف مقابل کوشا بود».

[صحیح است] [متفق علیه]

الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر می‌دهد که اگر دو مسلمان با شمشیر با هم رویارو شوند و هریک قصد کشتن دیگری را داشته باشد، در این صورت قاتل به سبب مباشرت در قتل دیگری در دوزخ است. اما دوزخی بودن مقتول برای صحابه محل اشکال شد که چگونه مقتول در آتش است؟ پس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر داد که او هم در دوزخ است چون او هم تلاش داشت تا دیگری را بکشد و چیزی مانع این کارش نشد مگر آنکه قاتل زودتر او را کشت.

فوائد الحديث

کسی که با دل عزم و قصد معصیت و نافرمانی نماید و اسباب آن را فراهم آورد [حتی اگر موفق به انجامش نشود] مستحق مجازات است.

هشدار شدید نسبت به جنگ مسلمان با مسلمان و تهدید دوزخ برای آن.

جنگ میان مسلمانان اگر به حق باشد مانند جنگ با باغیان و سرکشان و اهل فساد، شامل این وعید نمی‌شود.

مرتکب گناه کبیره به مجرد انجام آن کافر نمی‌شود؛ زیرا پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ دو طرف مسلمانی را که در حال جنگ با هم هستند، مسلمان نامیده است.

اگر دو مسلمان با هر وسیله‌ای که می‌تواند منجر به قتل شود با یکدیگر روبرو شوند و یکی دیگری را بکشد، هم قاتل و هم مقتول در دوزخ است و ذکر شمشیر در حدیث به عنوان مثال است.

التصنيفات

اعمال قلبى, نكوهش گناهان