((ئه‌گه‌ر دوو موسلمان ب شیرێن خۆ هاتنه‌ به‌رامبه‌ری ئێك و شه‌ڕێ ئێك كر، هنگی كوشتی و بكوژ هه‌ردوو یێن د ئاگرێ جه‌هنه‌مێدا

((ئه‌گه‌ر دوو موسلمان ب شیرێن خۆ هاتنه‌ به‌رامبه‌ری ئێك و شه‌ڕێ ئێك كر، هنگی كوشتی و بكوژ هه‌ردوو یێن د ئاگرێ جه‌هنه‌مێدا

ژ ئه‌بو به‌كره‌ی (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: من گوھ ل پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) بوو دگۆت: ((ئه‌گه‌ر دوو موسلمان ب شیرێن خۆ هاتنه‌ به‌رامبه‌ری ئێك و شه‌ڕێ ئێك كر، هنگی كوشتی و بكوژ هه‌ردوو یێن د ئاگرێ جه‌هنه‌مێدا))، من گۆت: ئه‌ی پێغه‌مبه‌رێ خودێ؛ ئه‌ڤه‌ بكوژه‌ (مه‌ زانی دێ چیته‌ جه‌هنه‌مێ)، به‌لێ بۆچی كوشتی دێ چیته‌ جه‌هنه‌مێ؟ گۆت: ((چونكی ئه‌و ژی یێ ڕژدبوو ل سه‌ر كوشتنا هه‌ڤالێ خۆ (ئه‌گه‌ر یێ دی ئه‌و نه‌كوشتبا؛ ئه‌و دا وی كوژیت))).

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

پێغەمبەر (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) به‌حسێ هندێ دكه‌ت كو ئه‌گه‌ر دوو موسلمان ب شیرێن خۆ ڕویبڕوی ئێك بوون و شه‌ڕێ ئێك كر و ئارمانجا هه‌ردووكان ژ ناڤبرنا یێ دی بیت، وی ده‌می بكوژ یێ د ناڤ ئاگرێ جه‌هنه‌مێدا، ژ به‌ر كو هه‌ڤالێ خۆ كوشت، بابه‌تێ چوونا كوشتی بۆ جه‌هنه‌مێ ل به‌ر صه‌حابییان ئالۆز بوو و تێنه‌گه‌هشتن بۆچی، له‌وا پرسیاركر و گۆت: چاوا ئه‌و دێ چیته‌ جه‌هنه‌مێ (چونكی ئه‌وی كوشتن نه‌كرییه‌ و یێ هاتییه‌ كوشتن)؟ ئینا پێغەمبەری (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) بۆ وان دیار كر كو ئه‌و ژی یێ ڕژدبوو ل سه‌ر كوشتنا هه‌ڤالێ خۆ و چ تشت نه‌بوو ڕێگر ئه‌و كوشتنێ نه‌كه‌ت، ب تنێ ئه‌و نه‌بیت بكوژی به‌رى وی ڕاكر و زویتر ژ وی ئه‌و كوشت.

فوائد الحديث

ژ هه‌ژیبوونا سزای ل سه‌ر وی كه‌سێ بكه‌ته‌ دلێ خۆ گونه‌هێ بكه‌ت و ڕژدییێ ل سه‌ر بكه‌ت و ئه‌گه‌رێن وێ بگریته‌ به‌ر.

گه‌فێن دژوار ژ شه‌ڕكرنا موسلمانان د گه‌ل ئێك و گه‌فكرن ل وان ب چوونا ئاگری.

شه‌ڕكرنا د ناڤبه‌را موسلماناندا ئه‌گه‌ر ب حه‌قی بیت؛ ناچیته‌ د بن ڤێ گه‌فكرنێڤه‌، وه‌كی شه‌ڕكرنا د گه‌ل كه‌سێن ده‌ستدرێژیكار و زۆڕدار و خرابكار.

ئه‌و كه‌سێ گونه‌هه‌كا مه‌زن دكه‌ت؛ ب تنێ ژ به‌ر كرنا گونه‌ها مه‌زن كافر نابیت، چونكی پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) ناڤێ هه‌ردوو شه‌ڕكه‌ران كره‌ موسلمان و ب موسلمان ل قه‌له‌م دان.

ئه‌گه‌ر دوو موسلمان ب هه‌ر ڕێك و ئالاڤه‌كێ كوشتن پێ بهێته‌ كرن ڕویبڕوی ئێك بوون و شه‌ڕێ ئێك كر و ئێك ژ وان یێ دی كوشت، هنگی بكوژ و كوشتی هه‌ردوو یێن د ئاگرێ جه‌هنه‌مێدا، به‌حسكرنا شیری د فه‌رمووده‌یێ ژیدا ب تنێ بۆ نموونه‌ بوو.