1- ئایا نازانیت کە ئیسلام هەموو کردەوە خراپەکانی پێش خۆی هەڵدەوەشێنێتەوە، وکۆچ کردن هەموو کردەوە خراپەکانی پێش خۆی هەڵدەوەشێنێتەوە، وحەج کردن هەموو کردەوە خراپەکانی پێش خۆی هەڵدەوەشێنێتەوە؟

2- هاتم بۆ لای پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- کە ئەو خەریکی سیواک کردن بوو بە سیواکێکی تەڕ، ولایەکی سیواکەکە لە سەر زمانی بوو، ودەیووت: ئەع، ئەع، وسیواکەکە لە دەمی بوو، ودەنگێکی لێوە دەردەچوو وەکو ڕشانەوە

3- بس بوو بت ب دستانت تنها ئم ئنجام بدت، اشان: جار دستكان ناو لان دا ب سر زودا، دواتر ناو ل مسحكرد بسر شت دست است، هروها دو سرو هردوو دستان ووو مسح رد

4- هر غمبر خوا ور ناردبت ب ئومتان ش من؛ ند هاو نزان هبوو دستان ب سوننت وبازو رتوو وفرمانانان جبج ردوو

5- پیاوێک کە خەریک بوو سەفەر بکات؛ پرسیاری لە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- کرد: کام جیهاد باشترینە؟ پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- فەرمووی: وتەیەکی هەق لە لای دەسەڵاتدارێکی ستەمکار

6- بعتم دا ب غمبر خودا صلى الله عله وسلم لسر شاهد دان ب لا إله إلا الله، ومحمد رسول الله، ونو ئنجامدان، وزاتدان، ووا وفرمانبردار بوون، وئامار ردن ب هموو مسومان

7- واز مهن لو ل دوا هموو نو بت: اللهم أعني على ذكرك وشكرك وحسن عبادتك

8- تیاچوون وسزا بۆ (پاژنەی پێ) لە دۆزەخ

9- پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- لە تاریکایی شەودا نوێژی عیشای کرد، وعومەر دەرچوو، ووتی: نوێژ کردن، ئەی پێغەمبەری خودا، ئافرەتەکان ومنداڵەکان خەوتن، وپێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- دەرچوو وسەری تکەی ئاوی لێدەهات، وفەرمووی: ئەگەر قورس وناڕەحەت نەبوایە لە سەر ئومەتەکەم ئەوا فەرمانم پێیان دەکرد بە ئەنجامدانی نوێژی عیشا لەم کاتەدا

10- خوا ور برز وشدار دفرموت: هموو ردوان نو ئادم ب خت؛ ج وورتن نبت، ب دناو ب من ومن اداشت ل سر ددمو

11- هەستە نوێژی ویتر بکە ئەی عائیشە

12- اللهم إني أعوذ برضاك من سخطك، وبمعافاتك من عقوبتك، وأعوذ بك منك، لا أحصي ثناء عليك أنت كما أثنيت على نفسك

13- پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- پرسیاری لێکرا: چی نوێژێک باشترینە؟ فەرمووی: زۆر وەستان لە کاتی نوێژدا

14- رسارم ل عائش كرد زا خوا لبت، ووتم: ئر غمبر صلى الله عله وسلم باتو ب ماى ب شت دست درد؟ ووت: ب سوا ردن

15- او باسرا لا غمبر صلى الله عله وسلم شو خوتوو هتاوو بان بسردا هاتوو، غمبر صلى الله عله وسلم فرموو: ئو او شتان مز ردووت نو وان، ان فرموو: نو و

16- دە شت لە فیترەتەوەن: کورتکردنەوەی سمێڵ، وڕیش هێشتنەوە، وسیواک کردن، وئاو ڕادانە ناو لووت، وبڕینی نینۆکەکان، وشۆردنی بورجومەکان، لابردنی مووی بن باڵ، ومووی بەر تاشین ،وتارات کردن

17- ات خوتوون شتان س ر ددات ل شت سر هرتان، ول اتى بستن هر ر دت: بخو

18- سوور ب لسر زر سوجد بردن ب خوا ور؛ ون ت هر سوجد ببت ئوا خوا ور ل برزت داتو، وتاوانت لسر لا ددات

19- غمبر صلى الله عله وسلم هو وشش زر درد ل رستن ل د كتا مزاندا ل مانان تردا بو شو نبوو

20- ئێمە سیواک وئاوی دەستنوێژمان ئامادە دەکرد بۆ پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم-، بۆیە خوای گەورە بە پێی ویستی خۆی هەڵی دەساند لە شەودا ، بۆیە سیواکی دەکرد، ودەستنوێژی دەگرت ونوێژی دەکرد

21- هربند انى تووش خ وتز بووبت ل ناو خوا ور ئوا ناجت دزخ وئار دزخ ان ناسوتنت

22- ئەو ئازارەی کە شەهید دەیچێژێت لە ئازاری کوشتن وەکو ئازاری یەکێک لە ئێوە وایە کە مێروولە دەیگەزێت

23- ئو خش خوا ور زار بات ل غم وناحت قامت؛ ئوا با او قرزدار بات ان ل ل خش بت

24- ئو ارزار ل ئنجامدان نو بان ونو عسر بردن:البردن بات؛ ئوا دت بهشتو

25- پێم بڵێ ئەگەر بکوژرێم لە پێناو خوای گەورە، ئایا خوای گەورە لە گوناهەکانم خۆش دەبێت؟

26- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- لە سەرەتای شەودا دەخەوت، ولە کۆتایی شەودا هەڵدەستا ونوێژی دەکرد

27- ئەی پێغەمبەری خودا، دوو دراوسێم هەیە، بە کامیان ببەخشم؟ فەرمووی: بە ئەوەیان کە دەرگاکەی لە تۆوە نزیکترە

28- هەرکەسێک بەهۆی لە دایکبوونەوە ببێتە مەحرەم؛ ئەوا بەهۆی شیرپێدانیشەوە دەبێتە مەحرەم

29- با هیچ یەکێکتان ڕۆژی جومعە بە ڕۆژوو نەبێت، مەگەر لەگەڵی؛ ڕۆژێک لە پێشی یان ڕۆژێک لە پاشی بە ڕۆژوو بێت

30- هیجرەت نیە لە پاش فەتح، بەڵام جیهاد ونیەتە، وئەگەر داواتان لێکرا بۆ دەرچوون بە پەلە بۆ گۆڕەپانی جەنگ ئەوا دەربچن

31- پیاوێک پرسیاری لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کرد سەبارەت بە ڕۆژووگرتن لە سەفەردا، ئەویش فەرمووی: ئەگەر ویستت بە ڕۆژوو بە، وئەگەر ویستت بیشکێنە (بە ڕۆژوو مەبە)

32- ئاسۆی بەرەبەیان (بانگی بەیانی) دەهاتە سەر پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- وئەو لەشی گران بوو بەهۆی چوونە لای خێزانەکانی، پاشان خۆی دەشۆرد (غوسڵی دەکرد) وڕۆژووی دەگرت

33- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی کردووە: لە ڕۆژووگرتنی دوو ڕۆژ، ولە دوو نوێژکردن ،ولە پۆشینی جۆرێک جل، ولە جۆرێک دانیشتن

34- خللم صلى الل عل وسلم ئامار س شت ردم: وورتن س ل هموو مان، ودوو ات نو شتناو، ونو وتر بم ش خوتن

35- ئەگەر شەو لەم ئاراستەیەوە هات، وڕۆژ لەم ئاراستەیەوە ئاوا بوو؛ ئەوا ڕۆژووگر ڕۆژووەکەی دەشکێنێت

36- لە زیودا کەمتر لە پێنج ئۆقیە زەکاتی تێدا واجب نابێت، ولە وشتردا کەمتر لە پێنج دانەیان زەکاتی تێدا واجب نابێت، ولە بەروبوومی دانەویڵە وکشتوکاڵیش کەمتر لە پێنج وسق زەکاتی تێدا واجب نابێت

37- ئەی پێغەمبەری خودا، من لە جاهیلیەتدا نەزرم کرد بەوەی کە شەوێک ئیعتیکاف بکەم لە مزگەوتی حەرامدا؟ فەرمووی: نەزرەکەت جێبەجێ بکە

38- ئر بنتان مان مزان ئوا وو برن، وئر بنتان مان شوال ئوا وو بشنن، ئر نادار بوو لتان ئوا خماندن ب بن

39- واز لو شت بن ومانت ل ، ب شت ومانت ل ن، است دنا، ودر ومان ودوود

40- نوردن او ل م ب جماعت اداشت زاتر ل نوردن ل ماك ول دوان ب بست وند ل

41- خوێنی هیچ مسوڵمانێک حەڵاڵ نیە مەگەر بە یەکێک لەم سێ شتە نەبێت: زیناکەرێک کە هاوسەرگیری کردبێت، کوشتنی نەفسێک بەهۆی ئەوەی کەسێکی تری کوشتووە، وئەوەی لە ئاین (ئیسلام) هەڵبگەڕێتەوە (مورتەد بێت) کە خۆی جیا بکاتەوە لە کۆمەڵی مسوڵمانان

42- ئر خ ب بانش خان ان بدرت؛ ئوا سان داوا ما مو وار وخون تسندنوان ل سان تر درد ب ناهق

43- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ئەگەر شەونوێژی نەکردایە بەهۆی ئازار یان هەر شتێکی ترەوە؛ ئەوا لە ڕۆژدا دوانزە ڕکاتی دەکرد

44- ئوى سر ان از بخوات؛ ئوا با لمان دوور بوتو ان فرموو: با دوور بوتو ل مزوتانمان، وبا ل ماى دابنشت

45- ئەو لە دۆزەخە، چوون سەیری بکەن، بینیان جلێکی دزیوە

46- ئر ووبار ل ش درا ل ئو بت، وان نج جار خ تدا بشوات، ئاا ه س لسر لاش دمنت

47- لە کاتی نوێژدا قسەمان دەکرد، یەکێکمان قسەی لەگەڵ هاوڕێکەى تەنیشتی دەکرد لە کاتی نوێژدا، هەتا ئەم ئایەتە دابەزى: {وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ}؛ بۆیە فەرمانمان پێکرا بە بێدەنگ بوون وقسە نەکردن لە کاتی نوێژدا

48- خۆرگیرا لە سەردەمی پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- وکەسێکی نارد بۆ ئەوەى بانگ بکات: نوێژ دەکرێت بە کۆمەڵ (بە جەماعەت)، بۆیە کۆبوونەوە، وچووە پێشەوە، وتەکبیرەی کرد لە دوو ڕکاتدا: چوار جار ڕکوعی برد وچوار جار سوجدەی برد

49- لە هەموو بەشەکانى شەو پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نوێژی ویتری دەکرد، لە سەرەتای شەو، وناوەڕاستی شەو، وکۆتایی شەو، ولە کاتى سەحەر نوێژی ویتری تەواو دەکرد

50- فرمان ب منداانتان بن ب نوردن ل تمن حوت سادا، ولان بدن لسر نونردن ل تمن د سادا، وجاانان جا بنو

51- غمبر صلى الل عل وسلم هات ب لامان، ووتمان: ئ غمبر خودا، زانمان ن سلام لسر ت بدن، ئاا ن ساوات لسر ت بدن؟

52- هرس ل نودا ل هموو اتدا سورت الفاتحة نخونت؛ ئوا نوى دروست ن قبو نارت

53- ئوى جومع خ بشوات وو خشردن ب ابوونو ل لشران، اشان ل ماو م بت وو ئو وا وشتر ردبت قوربان

54- هركسكتان هات ب نو جومع؛ ئوا با خ بشوات

55- ئەوەى ئامادەی جەنازە بێت ونوێژی لەسەر بکات؛ ئەوا قیراتێکی بۆ هەیە، وئەوەى ئامادە بێت هەتا لە گۆڕ دادەنرێت؛ ئەوا دوو قیراتی بۆ هەیە، ووترا: دوو قیرات چییە؟ فەرمووی: وەکو دوو چیای مەزن

56- ئوى ب جوان و دستنو برت، واشان بت ب نو جومع وب بدن وبرت ل وتار؛ ئوا ئم دبت ه لخشبوون ل وناهكان نوان ئو جومع وئو داهاتوو وزاد س

57- هرس بانان ان ئواران بت ب مزوت، ئوا خواى ور مواندار زلراوانى ب ئاماد دات ل بهشتدا

58- هەرکەسێک بە نێو مزگەوتەکانمان یان بازاڕەکانمان تێپەڕی و تیری پێبوو؛ ئەوا با دەستی سەری تیرەکان بگرێت نەبادا بەهۆیانەوە مسوڵمانێک ئازار بدات

59- ئ خن، سلام ل تر بن، ووند خزمات بنن، وخواردن ببخشن، وشونو بن لاتدا خ خوتوون؛ ئر ئم ردوان بن ئوا ب سلامت دن بهشتو

60- ئەی پێغەمبەری خودا، چی کەسێک باشترینە

61- ئەگەر پیاوێک خێزانەکەى بانگکرد بۆ ئارەزووی جوتبوون؛ ئەوا با بچێت بۆ لای ئەگەر لەسەر تەنوریش بێت

62- همووتان سررشتار وبررسارن ، وهرتان بررسار برامبر ردستى

63- هەرکەسێک بە ستەم بستێک زەوی داگیر بکات؛ ملی تەوق دەکرێت بە حەوت چینی ناخی زەویدا

64- ئەگەر ئیمام وتنی (ئامین)؛ ئەوا ئێمەش بڵێن (ئامین)، هەرکەسێک وتنی (ئامین)ەکەى لەگەڵ وتنی (ئامین)ی فریشتنەکان بێت؛ ئەوا خواى گەورە لە هەموو تاوانەکانى پێشووی خۆش دەبێت

65- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی کردووە: لە (مونابەزە - المنابذة) ولە (مولامەسە - الملامسة)

66- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی کردووە لە فرۆشتنی بەرووبومەکان هەتاوەکو پێدەگەن. ووترا: پێدەگەن واتای چییە؟ فەرمووی: هەتا سوور دەبێت، چی دەکەن ئەگەر خودا بەرووبومەکانتان لێبگرێتەوە وپێتان نەبەخشێت، ئایا بۆچی یەکێکتان پارەی براکەی بۆ خۆی حەڵاڵ دەکات؟

67- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی کردووە لە فرۆشتنی بەرووبوم هەتاوەکو چاک دەبن وپێدەگەن، نەهی کردووە لە کڕیار وفرۆشیار کە خۆیان تێوە بگلێنن لەم جۆرە بازرگانیە

68- هەرکەسێک خێرێک بکات بە ئەندازەی خورمایەک کە بە ڕێگایەکی حەڵاڵ ئەم خورمایە بەدەستهێنابێت، وخودا تەنها خێری پاک قبوڵ دەکات، خواى گەورە بە دەستی ڕاستی ئەم خێرە قبوڵ دەکات وبۆ خاوەنەکەى زۆری دەکات، هەروەکو چۆن یەکێکتان ئەسپێکی بچووکی بەخێو دەکات هەتا وەکو شاخێکی لێدێت

69- هرستان توانى ئوا با هاوسرر بات؛ ون ئم او ودامن دارزت، وئوى ناتوانت ئوا با روو برت؛ ون وورتن قغان ئارزوو كمدكاتو

70- ئەگەر کەسێکتان بۆ خەڵکی پێشنوێژی کرد؛ ئەوا با نوێژەکە پوخت بکاتەوە چونکە کەسی لاواز ونەخۆش وخاوەن پێویستی ئامادەیە، وئەگەر کەسێکتان بە تەنها نوێژی کرد ئەوا با بە ویستی خۆی نوێژەکە درێژ بکاتەوە

71- ئاادار بن من ب لا ئافرتان

72- نوى زو ب ئاتون با مر دست ب دست بت

73- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی کردووە لەوەی بەرهەمەکانى کەسی گوندنشین (کەسی دەرەی شار) بفرۆشێت لە لایەن کەسی نیشتەجێووی شارەوە، ومامەڵە بە نەجش مەکەن، ونابێت مسوڵمانێک بڕێک پارەی زیاتر بدات بۆ کڕینی شتومەکێک کە برا مسوڵمانەکەى پێش ئەو لە کڕینیدایە، ونابێت مسوڵمان بچێتە داخوازى ئافرەتێک کە برا مسوڵمانی پێش ئەو لە داخوازیدایە

74- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی کردووە لە گۆڕینەوەی ئاڵتون بە زیو لەسەر بنەمای قەرزکردن

75- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی کردووە: لە فرۆشتنی زیو بە زیو، ولە ئاڵتون بە ئاڵتون، مەگەر کێشیان یەکسان بێت، وفەرمانى پێمانکرد بە کڕینی زیو بە ئاڵتون یان کڕینی ئاڵتون بە زیو بە هەر شێوەیەک ویستمان

76- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ئەگەر پیاوێکی بکردایەتە سەرکردەى سوپایەک یان مەفرەزەیەک؛ فەرمانى پێدەکرد بە تەقواى خواى گەورە وچاک مامەڵەکردن لەگەڵ ئەو مسوڵمانانەى لەگەڵیدا دەردەچن

77- لێمانیان دەدا لەسەر شایەتیدان وپەیماندان لە کاتێکدا کە منداڵ بووین

78- دستت لسر ئو شونى لاشت دابن ئازار ه، وب: بسم الله س جار، اشان حوت جار ب: أعوذ بالله وقدرته من شر ما أجد وأحاذر

79- ئيمام دانراوە بۆ ئەوەى شوێنی بکەوین، بۆیە پێچەوانەى ئەو کردەوە مەکەن، ئەگەر تەکبیرەی کرد؛ ئێوەش تەکبیرە بکەن، ئەگەر چوو بۆ ڕکوع؛ ئێوەش بچن بۆ ڕکوع، وئەگەر ووتی: (سمع الله لمن حمده)، بڵێن: (ربنا ولک الحمد)، وئەگەر چوو بۆ سوجدە؛ ئێوە بچن بۆ سوجدە، وئەگەر بە دانیشتنەوە نوێژی کرد؛ ئێوەش هەمووتان بە دانیشتنەوە نوێژ بکەن

80- نابێت ئافرەتێک (پێشووتر هاوسەرگیری کردبێت) مارە بکرێت هەتا فەرماندەکات بە ڕازی بوونى لەسەر ئەم هاوسەرگیرییە، ونابێت کچێک (پێشووتر هاوسەگیری نەکردبێت) مارە بکرێت هەتا ئیزن وڕوخسەتی لێوەردەگیرێت، ووترا: ئەی پێغەمبەری خودا، چۆن ڕوخسەت لە کچکەکە وەردەگیرێت؟ فەرمووی: ئەگەر بێدەنگ بوو

81- جیاوازی لە نێوان ڕۆژووگرتنی ئێمە وڕۆژووگرتنی ئەهلی کتێب؛ خواردنی پارشێوە

82- غمبر خودا صل الل عل وسلم بخشندترن وسخترن س بوو ل نو خدا، ول مان مزانشدا بخشندتر بوو زاتر ل موو اتان تر، ات جبرل عله السلام دات ب لا

83- پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- هیچ مانگێک هێندەی مانگی شەعبان بە ڕۆژوو نەدەبوو

84- نات دزخو ئو كس ش خر ههاتن وش ئاوابوون خر نو ئنجام بدات

85- ئەگەر هەتا ساڵی داهاتوو لە ژیاندا بمێنم؛ ئەوا ڕۆژی نۆیەمیش بە ڕۆژوو دەبم

86- هر مسومان ات سات نو فرز دت، ب جوانى و: دستنو برت وخشوع هبت ووع ببات، ئوا ئم دبت ه لخشبوون ل تاوانانى

87- هند زر ه هرس بانخونت ل اش هموو نو؛ ئوا ببش وداو نابت: سبحان الله س وس جار، والحمد لله س وس جار، والله أبر س ووار جار

88- ئەوەى خواردنی ڕۆژووشکاندن ببەخشێت بە ڕۆژووگرێک؛ ئەوا هەمان پاداشتی ڕۆژووگرەکەی بۆ هەیە

89- هرس ات و ل بانب دبت، بت: أشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له، وأن محمدا عبده ورسوله، رضيت بالله ربا وبمحمد رسولا، وبالإسلام دينا، ئوا خواى ور ل تاوانانى خش دبت

90- مەدینە شوێنێکی پیرۆزە لە نێوان شاخەکانى عیر بۆ سەورە (ثورە)، هەرکەسێک شتێکی تێدا دابهێنێت -لە دیندا- (بیدعەیەک دابهێنێت)، یان داڵدەی بیدعەچیەک بدات؛ ئەوا نەفرەتی خودا وفریشتەکانى وهەموو خەڵکی لێبێت، خواى گەورە هیچ کردەوەیەکی فەرز وسونەتی لێ قبوڵ ناکات لە ڕۆژی قیامەتدا

91- هەرکەسێک فێری تیر هاویشتن بوو پاشان وازی لێهێنا؛ ئەوا ئەو کەسە لە ئێمە نییە، یان سەرپێچی کردووە

92- هەرکەسێک بمرێت و نەجەنگا بێت لە پێناو خواى گەورە یان بیری لە جەنگان نەکردبێتەوە لە پێناو خواى گەورە؛ ئەوا لەسەر سیفەتێکی دووڕیی (نیفاق) مردووە

93- هر خاون ز وزيوك مافى زات ندات؛ ئوا له قيامتدا زش ئارينى ب ئاماد دكرت

94- هر ل ئو روردار قس لدا دات ب استوخ وه س ل نوان ئو وروردار نابت

95- هیچ ڕۆژێک نییە کە خودا بەندەکانى لە دۆزەخ ڕزگار بکات وەکو ڕۆژی عەرەفە

96- ئاو درا ئاو ارو، ومردارو بوو دراش حا

97- ئر ئاو ب ئنداز دوو قول بوو؛ ئوا س هنارت

98- دوو مردارەوە بوو ودوو خوێنتان بۆ حەڵاڵکراوە، دوو مردارەوە بووەکە: ماسی وکولە، دوو خوێنەکە: جگەر وسپڵ

99- ئەگەر مێش کەوتە نێو خواردنەوەى هەریەکێکتان؛ ئەوا با نقومی بکات لە خواردنەوەکەدا پاشان فڕێی بدات، چونکە لە باڵێکی نەخۆشی هەیە، ولە باڵەکەى تری چارەسەر هەیە

100- هەرکەسێک لە دۆلکەیەک بخواتەوە کە لە ئاڵتون یان زیو دروستکرا بێت؛ لەڕاستیدا، لە ئاگری دۆزەخ هەڵدەقوڕێنێتە نێو سکیەوە