Virtues and Manners - الصفحة 3

Virtues and Manners - الصفحة 3

5- ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚਾ ਨੂੰ ਫਰਮਾਇਆ: «@ **«ਕਹੋ: ਲਾ ਇਲਾਹ ਇੱਲਾ ਅੱਲਾਹ, ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਤੈਨੂੰ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਸਾਕਸ਼ੀ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।»**ਉਸ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ:“ਜੇ ਕੁਰੈਸ਼ ਮੈਨੂੰ ਤਨਕੀਦ ਨਾ ਕਰਦੇ, ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਤੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਬੇਚੈਨੀ ਵਿੱਚ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੁਰੰਤ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲੈਂਦਾ।”ਇਸ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਕੁਰਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਯਤ ਨਾਜਿਲ ਕੀਤੀ: **{ਇਨਕਾ ਲਾ ਤਹਦੀ ਮਨ ਅਹਬਬਤ ਵਲਕਿਨ ਅੱਲਾਹਾ ਯਹਦੀ ਮਨ ਯਸ਼ਾਅ}** \[ਸੂਰਾ ਕਸਸ: 56]।

10- ਇਕ ਆਦਮੀ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗਾ: “ਆਪ ਦਾ ਕੀ ਖ਼ਿਆਲ ਹੈ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਬਾਰੇ ਜੋ ਜਿਹਾਦ ‘ਚ ਸਿਰਫ਼ ਅਜਰ (ਸਵਾਬ) ਅਤੇ ਸ਼ੋਹਰਤ (ਨਾਂ) ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਕਲੇ, ਉਸ ਲਈ ਕੀ ਹੈ?”ਤਾਂ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: **“ਉਸ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ।”** ਉਸ ਨੇ ਇਹੀ ਗੱਲ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਦੋਹਰਾਈ, ਅਤੇ ਹਰ ਵਾਰੀ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: **“ਉਸ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ।”** ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:@ **“ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੀ ਅੱਲਾਹ ਸਿਰਫ਼ ਉਹੀ ਅਮਲ ਕਬੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖ਼ਾਲਿਸ ਉਸ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਲਈ ਹੋ ਅਤੇ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਦਾ ਚਿਹਰਾ (ਰਜ਼ਾਮੰਦੀ) ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਨੀyyat ਹੋ।”**

32- ਹਕੀਮ ਬਿਨ ਹਿਜ਼ਾਮ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਮੈਂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮੰਗਿਆ, ਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਮੰਗਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ।ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ﷺ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਫਰਮਾਇਆ:@**"ਏ ਹਕੀਮ! ਇਹ ਮਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਹਣਾ ਤੇ ਮਿੱਠਾ ਹੈ।* ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਖੁਸ਼ਦਿਲੀ ਨਾਲ (ਹਲਾਲ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ) ਲੈਂਦਾ ਹੈ,ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਲਈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਬਰਕਤ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਪਰ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਲਾਲਚ ਨਾਲ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਰਕਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ;ਉਹ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਦੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।**ਅਤੇ ਉੱਪਰਲੀ ਹੱਥ (ਦੇਣ ਵਾਲੀ) ਹੇਠਾਂਲੀ ਹੱਥ (ਮੰਗਣ ਵਾਲੀ) ਨਾਲੋਂ ਚੰਗੀ ਹੈ।"**ਹਕੀਮ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ:ਮੈਂ ਕਿਹਾ, "ਏ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ! ਉਸ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਕਸਮ ਜਿਸ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੱਕ ਨਾਲ ਭੇਜਿਆ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲਵਾਂਗਾ, ਜਦ ਤਕ ਮੈਂ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਚਲਾ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ।"ਫਿਰ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜੀਨਾਮੇ ਵਿਚੋਂ ਹਿੱਸਾ ਦੇਣ,ਪਰ ਹਕੀਮ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਣ,ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਰ ਵੀ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਉਮਰ ਨੇ ਕਿਹਾ:"ਏ ਮੁਸਲਮਾਨੋ! ਮੈਂ ਹਕੀਮ ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਹੱਕ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਇਸ ਮਾਲ-ਏ-ਫ਼ੈਅ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਰਰ ਕੀਤਾ ਹੈ,ਪਰ ਇਹ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।"ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਕੀਮ ਬਿਨ ਹਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਵਿਛੋੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲਿਆ, ਜਦ ਤਕ ਉਹ ਦੇਹਾਂਤ ਕਰ ਗਏ — ਅੱਲਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਰਹਿਮ ਕਰੇ।

51- **"ਅੱਲਾਹੁੰਮਾ ਇੰਨੀ ਆਉਜ਼ੁ ਬਿਕਾ ਮਿਨਲ-ਅਜਜ਼ੀ ਵਲ-ਕਸਲੀ ਵਲ-ਜੁਬਨੀ ਵਲ-ਬੁਖਲੀ ਵਲ-ਹਰਮੀ ਵਾ 'ਅਜ਼ਾਬਿਲ-ਕਬਰ। ਅੱਲਾਹੁੰਮਾ ਆਤੀ ਨਫ਼ਸੀ ਤਕਵਾਹਾ, ਵਾ ਜ਼ੱਕਿਹਾ, ਅੰਤਾ ਖੈਰੁ ਮੰ ਜ਼ੱਕਹਾ, ਅੰਤਾ ਵਲਿਆਹੁ ਵ ਮੌਲਾ੍ਹਾ। ਅੱਲਾਹੁੰਮਾ ਇੰਨੀ ਆਉਜ਼ੁ ਬਿਕਾ ਮਿਨ 'ਇਲਮਿਨ ਲਾ ਯਾਨਫਾ', ਵ ਮਿਨ ਕਲਬਿਨ ਲਾ ਯਖਸ਼ਾ', ਵ ਮਿਨ ਨਫ਼ਸਿਨ ਲਾ ਤਸ਼ਬਾ', ਵ ਮਿਨ ਦ'ਆਤਿਨ ਲਾ ਯੁਸਤਜਾਬੁ ਲਾਹਾ।"** "ਹੇ ਅੱਲਾਹ! ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਢੀਰਾਂ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਆਲਸ, ਕੌਫ਼ਤ, ਕੰਜੂਸੀ, ਬੁੱਢਾਪਾ ਅਤੇ ਕਬਰ ਦੇ ਅਜ਼ਾਬ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ। ਹੇ ਅੱਲਾਹ! ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਨੂੰ ਤਕਵਾਹ ਦੇ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਕਰ, ਕਿਉਂਕਿ ਤੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਰੂਹ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਕੀਤਾ। ਤੂੰ ਇਸ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਹੈਂ। ਹੇ ਅੱਲਾਹ! ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਉਸ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਪਨਾਹ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਫਾਇਦਾ ਨਾ ਦੇਵੇ, ਉਸ ਦਿਲ ਤੋਂ ਜੋ ਨਮਰਤਾ ਨਾ ਪਾਏ, ਉਸ ਆਤਮਾ ਤੋਂ ਜੋ ਕਦੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੁਆ ਤੋਂ ਜੋ ਕਦੇ ਕਬੂਲ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।"

90- ਕੋਈ ਵੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਜੋ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਦੁਆ ਕਰੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਗੁਨਾਹ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀਆਂ ਤੋੜਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ, ਮਗਰ ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਦੁਆ ਦੇ ਬਦਲੇ ਉਸਨੂੰ ਤਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਚੀਜ਼਼ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿੰਦੈ: ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਦੁਆ ਤੁਰੰਤ ਕਬੂਲ ਕਰ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਸ ਲਈ ਆਖ਼ਰਤ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਕੋਈ ਐਨੀ ਹੀ ਬੁਰਾਈ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।»ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਫਿਰ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਦੁਆ ਕਰੀਏ!" ਉਨ੍ਹਾਂ (ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ) ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: «ਅੱਲਾਹ ਹੋਰ ਵਧ ਕਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ!

94- ਮੁਸਲਮਾਨ ਦਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਉੱਤੇ ਛੇ ਹੱਕ ਹਨ»। ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ: ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਹਨ ਯਾ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ؟ ਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: «ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲੋ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕਰੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਲਾਏ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਬੁਲਾਹਟ ਕਬੂਲ ਕਰੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਤੁਸੀਂੋਂ ਨਸੀਹਤ ਮੰਗੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਨਸੀਹਤ ਕਰੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਛੀਂਕ ਮਾਰ ਕੇ ‘ਅਲਹਮਦੁ ਲਿੱਲਾਹ’ ਕਹੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ‘ਯਰਹਮੁਕੱਲਾਹ’ ਕਹੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਆਇਦਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵਫਾਤ ਪਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਜਨਾਜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਓ»।